Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.
Zasadniczym jednak argumentem jest konstrukcja art. 145 § 1 KPA. Redakcja przepisu mówiąca: „wznawia się postępowanie" jest normą związaną i stanowi o obowiązku wznowienia postępowania, gdy zaistnieją ku temu przesłanki.
Odmiennie art. 95 PAdmR stanowił: „W sprawie zakończonej decyzją, od której nie służy środek prawny może nastąpić wznowienie postępowania".
Należy zaznaczyć, że możliwość wznowienia postępowania na wniosek strony lub z urzędu jest rozróżnieniem wprowadzonym w celu poszerzenia dostępności tego instrumentu zmiany decyzji ostatecznej. Wniosek strony jest traktowany jako sygnał o zaistnieniu określonej okoliczności, podobnie jak informacja przekazana przez inny podmiot. Ze względu na rolę organu jako uczestnika postępowania, na którym spoczywa obowiązek informowania strony o możliwościach działania przez wskazanie jej wszelkich środków prawnych, w wypadku stwierdzenia przesłanki z art. 145 § 1 pkt 4 KPA, powinien on poinformować stronę o służących jej prawach, wyjaśniając znaczenie środka, którym może się posłużyć1.
Skutki wznowienia postępowania są ograniczone określonymi w Kodeksie 223 limitami czasowymi. Artykuł 146 § 1 KPA wprowadza ramy czasowe obliczane od chwili doręczenia lub ogłoszenia decyzji. Dwie pierwsze przesłanki art. 145 KPA mogą być podstawą uchylenia decyzji przez okres 10 lat. Uchylenie decyzji w wyniku wznowienia na podstawie pozostałych przesłanek oraz na podstawie art. 145a KPA może nastąpić w okresie 5 lat.
Drugim ograniczeniem jest to, że wynikiem wznowionego postępowania nie może być wydanie decyzji co do istoty tej samej treści co decyzja dotychczasowa. Zgodnie z art. 151 § 2 KPA, w wypadku przeszkód do uchylenia decyzji, organ prowadzący postępowanie ogranicza się do stwierdzenia wydania decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazuje okoliczności, z powodu których nie uchylił dotychczasowej decyzji. Stwierdzenie takiej okoliczności może mieć dla strony istotne znaczenie, jeżeli podejmie ona czynności prawne, dla których fakt wydania decyzji dotkniętej wadą daje podstawę do uzyskania określonych następstw, np. w postępowaniu odszkodowawczym.
(Por. wyr. SN z 3.5.1985 r., II CR 121/85, OSNCP 1986, Nr 4, poz. 53).
Wydanie decyzji na podstawie art. 146 KPA następuje w postępowaniu, do którego odnoszą się kodeksowe zasady postępowania dowodowego. W sytuacji gdy wnioski dowodowe strony nie zostały uwzględnione, i tym samym nie zo-
1 Por. W. Dąbrowski, Procedura wznowienia postępowania administracyjnego, RPEiS 1995, z. 3, s. 54.
Nb. 222
Nb. 223
212
Rozdział X. Weryfikacja decyzji ostatecznych
§28. Wznowienie postępowania
213
stał zebrany w sprawie pełny materiał dowodowy, nie można przyjąć, że nie mogłaby zapaść inna decyzja niż kwestionowana w podaniu o wznowienie postępowania.
(Wyr. SN z 7.7.1994 r., III ARN 26/94, OSNAPiUS 1995, Nr 11, poz. 127).
Powinno więc w takim przypadku dojść do wznowienia postępowania.
Przepisy nie ograniczają możliwości wznowienia postępowania przez wprowadzenie formalnych zakazów, np. co do niedopuszczalności wznowienia, jeżeli już złożony w tej sprawie wniosek został załatwiony odmownie. Umożliwieniu wnikliwego zbadania wniosków i dowodów służy też przyjęcie konstrukcji decyzji jako aktu, którym organ odmawia wznowienia postępowania, co daje możliwość kwestionowania zasadności takiej odmowy wznowienia postępowania.
224 W myśl art. 147 KPA, wznowienie postępowania następuje z urzędu lub na żądanie strony. Zasada ta nie dotyczy przesłanek przewidzianych w art. 145 § 1 pkt 4 KPA oraz w art. 145a KPA, bowiem na tych podstawach wznowienie postępowania może nastąpić tylko na żądanie strony.
Należy jednak podkreślić, zgodnie z art. 235 § 1 KPA, także wniesienie skargi w trybie Działu VIII KPA może stanowić podstawę do wznowienia postępowania z urzędu.
Żądanie wznowienia postępowania złożone przez stronę powinno odpowiadać wymogom formalnym przewidzianym w art. 63 § 2 KPA, a ponadto z podania powinno wynikać żądanie wznowienia. Z zasady odformalizowania postępowania administracyjnego wynika jednak, że w braku wyraźnego wskazania podstawy wznowienia, czy wręcz ogólnego tylko przedstawienia niezadowolenia z decyzji ostatecznej z przyczyn, które uzasadniałyby wznowienie, organ ma obowiązek zgodnie z art. 9 KPA wyjaśnić podstawy wystąpienia strony.
„W sprawach, w których strona nie sprecyzowała przepisów prawa, w ramach których żąda by jej sprawą rozpatrzono, organ administracji państwowej ma obowiązek rozpatrzenia sprawy na tle wszystkich przepisów, jakie w danym wypadku mogłyby mieć zastosowanie" (wyr. NSAz 12.10.1989 r., II SA 812/89, niepubl.).