Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.

Odwiedza�em j� od
1973 roku ciesz�c si� na ta�ce, dobre jedzenie, pie�ni i spotkania ze
starymi przyjaci�mi. Ubieg�ej jesieni podczas wizyty w rezerwacie Choctaw
w Filadelfii, Mississippi, zam�wi�em nowe b��kitne koszule dla ch�opc�w i
czerwon� sukienk� dla Madeline. Dostarczono je na czas, idealnie skrojone,
ozdobione wyra�nym zygzakowatym wzorem - symbolem Choctow. Dzieciaki
prezentowa�y si� fantastycznie. Czteroletnia Madeline mia�a ju� do�� d�ugie
w�osy na warkocze, a nasza przyjaci�ka, Eva Smith, przys�a�a jej szal.
Ch�opcy dostali nowe pi�ropusze i naramienniki: Adam r�owo-bia�y, a Sava
��to-czarny. Nie chc�c zosta� w tyle, pieczo�owicie zaj��em si� w�asnym
strojem. W�o�y�em ozdobn� ciemnoniebiesk� koszul� z satyny - prawdziwy
skarb wyszperany na wyprzeda�y u Macy'ego, ci�ki turkusowy pier�cie�,
mi�kkie mokasyny z jeleniej sk�ry z rezerwatu Micmac w Nowej Szkocji i moj�
chlub� - kamizelk� w kwiaty wyszywan� koralikami, kt�r� mia�am na sobie
podczas uroczysto�ci nadawania imion. Na szyi zawiesi�em naszyjnik z kolc�w
je�ozwierza, a na g�ow� w�o�y�em kowbojski kapelusz. By�em gotowy.
Tegoroczna uroczysto�� powwow by�a szczeg�lna, poniewa� mieli si� tu
spotka� pierwsi absolwenci Programu Wiedzy o Rdzennych Amerykanach.
Spodziewa�em si� zobaczy� wielu dawnych student�w, kt�rzy rozjechali si� po
ca�ym kraju na dalsz� nauk� lub do pracy. Butch Guerue zosta� plemiennym
s�dzi� w rodzimym rezerwacie R�yczka, Duane Ptasi Nied�wied� pracowa� w
Lidze Ochrony Przyrody, a Eva ko�czy�a Akademi� Medyczn� w Georgetown. Nie
wiedzieli�my, ilu z nich si� pojawi, ale zapowiada� si� ciekawy
emocjonuj�cy wiecz�r. Mia� si� rozpocz�� przyj�ciem w Hanover Inn o
sz�stej, po zako�czeniu uroczysto�ci na �wie�ym powietrzu.
Tego dnia w ta�cu wzi�a udzia� ca�a tr�jka moich dzieci. Przygl�da�em im
si� z trudn� do opisania przyjemno�ci�. Daleko im by�o do mistrzostwa, ale
pozbawione by�y l�ku. Nawet Madeline, kt�ra szura�a nieudolnie n�kami,
wmiesza�a si� mi�dzy doros�ych tancerzy. Ci�gn�a za sob� nowy, ��ty szal
i wymija�a kobiety trzy razy wi�ksze od niej. Adam kr�ci� si� niczym fryga,
szcz�liwy, �e cho� raz mo�e wyszale� si� do woli, a Sava z powag�
na�ladowa� ruchy zawodowych tancerzy. By�o to wspania�e popo�udnie, ciep�e
i s�oneczne. Po d�ugiej zimie nareszcie zawita�a wiosna. Wok� ustawiono
budki, w kt�rych mo�na by�o kupi� sma�ony chleb z miodem zup� kukurydzian�
i r�ne produkty. Nasz Program przetrwa� w Dartmouth siedem magicznych
lat.Zosta� poddany zewn�trznym i wewn�trznym ocenom i by� ju� oficjalnie
zatwierdzony. Mieli�my co �wi�towa�.
P�niej, w ch�odnej i s�abo o�wietlonej sali Hanover Inn kiedy Adam, Sava
i Madeline spali w k�cie na stosie kocy Pendletona s�czy�em poncz gaw�dz�c
z Butchem i Cath Wilson. Studiowali wtedy prawo w Arizonie. Wok� siebie
widzia�em same znajome twarze, a rozmowa toczy�a si� przez ca�� sal�.
Odczuwali�my co� w rodzaju zbiorowej ulgi, tej szczeg�lnej pierwszej fali
nostalgii, kt�ra dopada ludzi tu� przed i po trzydziestce. Wtedy zwykle
przychodzi zrozumienie tego czym jest ta ca�a b�azenada. Gratulowali�my
sobie nawzajem dojrza�o�ci, poniewa� byli�my wci�� jeszcze do�� m�odzi, by
traktowa� wiek jako plus. W pewnym sensie nadal bawili�my si� w doros�o��.
R�nica wieku pomi�dzy mn� a moimi dawnymi uczniami zanika�a, przesta�a
mie� znaczenie. Nale�eli�my do tego samego pokolenia, ja po jednej stronie,
a najm�odsi z nich po drugiej, weterani tej samej kampanii.
W pewnej chwili przez odleg�e drzwi wesz�a do sali wysoka kobieta i przez
chwil� nie potrafi�em jej skojarzy�. By�a szczup�a, pe�na wdzi�ku, o
d�ugich ciemnych w�osach, ubrana w g�adk� r�ow� bluzk� z perkalu.
- Kto to jest? - spyta�em Cathy.
- Karen Erdrich. Zmieni�a si�. Podobno u�ywa teraz drugiego imienia
Louise. Ciekawe, czy wci�� pisze.
- Tak - odpar�em. - Rozmawia�em z ni� przez telefon jakie� p� roku temu.
Pracuje w redakcji gazety Bosto�skiej Rady Indian.
Podczas gdy Louise sz�a do nas przez ca�� sal�, wr�ci�y wspomnienia.
Kiedy przyjecha�em do Dartmouth w 1972 roku, nale�a�a do pi�tnastoosobowej
grupy rdzennych ameryka�skich student�w, kiedy to po raz pierwszy przyj�to
tam kobiety. Ja sam by�em �wie�o upieczonym wyk�adowc�, przed kt�rym
postawiono zadanie stworzenia Programu Wiedzy o Rdzennych Amerykanach.
Bawili�my si� na powitalnym pikniku w parku, nad rzek� Connecticut. Oboje
stan�li�my z boku, podczas gdy grupa bardziej energicznych student�w gra�a
w siatk�wk�. Ona mia�a wtedy fryzur� w stylu wczesnych lat
siedemdziesi�tych, twarz okala�y jej kosmyki mocno skr�cone trwa��
ondulacj�. Ubrana by�a w minisp�dniczk� i czerwone kowbojskie buty. Po
kilku minutach rozmowy ze mn� i z Adamem zaproponowa�a po prostu, �e we�mie
Skahot� na spacer. Pies nie by� przyzwyczajony do smyczy i traktowa� j�
jako jarzmo. Louise stara�a si� wygl�da� godnie i dystyngowanie, ale w
rezultacie ci�ga� j� za sob� po ca�ym parku.
Jako studentka trzyma�a si� na uboczu, ale zwraca�a na siebie uwag�.
Malowa�a i kiedy� nawet podj�a si� zilustrowania kr�tkich opowiada� dla
dzieci mego autorstwa. Jej rysunki by�y wieloznaczne i wyraziste, du�o
lepsze od moich tekst�w. Innym razem, na zaj�ciach z Wiedzy o Rdzennych
Amerykanach zaproponowa�a, �e zamiast pracy semestralnej opisze fikcyjne
spotkanie Indian Delaware ze Szwedami. Podobno by�o to historyczne
wydarzenie, o kt�rym gdzie� przeczyta�a. Gubernator Nowej Szkocji (p�niej
Delaware), zadufany w sobie biurokrata, za��da� od lokalnych Indian, by
uszyli dla niego str�j z wampum, muszelek u�ywanych jako pieni�dze. S�dzi�,
�e wywo�a to du�e wra�enie i przysporzy, mu uznania i szacunku. Indianie
zgodzili si�, poniewa� zaproponowa� im sowit� zap�at�. Kiedy jednak str�j
by� gotowy, gubernator przyty� ju� tak bardzo, �e trzeba by�o wysmarowa� go
mas�em, aby m�g� si� we� wcisn��. Szata p�k�a jednak ju� przy pierwszym
oddechu. By�a to �wietna historia, a Louise opisa�a j� z humorem
uwypuklaj�cym absurd i kontrast pierwszych kontakt�w obu kultur.
Mimo �e podczas jej studi�w w Dartmouth zna�em Louise s�abiej ni� innych,
zostali�my przyjaci�mi. Oboje byli�my mieszanej krwi. Kiedy uko�czy�a
szko�� i wr�ci�a do Dakoty P�nocnej, wci�� utrzymywali�my kontakt,
wymieniaj�c karty �wi�teczne i sporadyczne telefony. Louise zosta�a
w�drownym nauczycielem poezji w ramach stanowego programu humanistycznego.
Jej zadaniem by�o podr�owanie po ma�ych miasteczkach z dwu- lub
trzydniowymi warsztatami poezji w lokalnych szko�ach publicznych. Czasem
dzwoni�a do mnie z jakiego� ma�ego hoteliku na r�wninach, �eby podzieli�
si� jak�� zabawn� obserwacj�. Kiedy� na przyk�ad trafi�a do miasta, kt�re
mia�o dwie wie�e wodne na ko�cach g��wnej ulicy. W przyp�ywie weny nazwano
je "gor�ca" i "zimna".