Ludzie pragnÄ czasami siÄ rozstawaÄ, Ĺźeby mĂłc tÄskniÄ, czekaÄ i cieszyÄ siÄ z powrotem.
A moze to być tyz i głos, taki perlisty, jakby fto korolami z
grani suł. A casym chłopiec sóm nie wiy, cy to ta głowa, cy to ta noga, cy to te
ocy, cy to te zšbki, cy sytko naroz. I patrzy, jak w więty obrozek i modli się
ocami. I całe cielsko go wierbi, jakby się piyrzył abo mu skrzydła rosły. A
dziywki septały: "Ej, Boze, Boze, ocami się modli. Piyrzy się, jakby mu skrzydła
rosły". A Władek-Platon prawi dalej: - A pote sie cłeku spostrzezes, ze nie ino
jedno, ale inkse ciała tyz sóm piykne. U jednej oko, u drugiej zšbki, u trzeciej
chód. I fte cłek skrzidła prostuje. I leci od jednej ku drugiej i suko
nopiękniejsej pięknoci to tu, to tam. I w ocak marnieje. I piewo: "Kany się
wywine, kany się obróce, to jedne pociese a drugóm zasmuce". A dziywcęta
septały: "Ej, wiera, wiera, drugóm zasmuce, ej, zasmuce". - Ale na takiego kora
bosko musi przyjć. I przychodzi. Abo go djabli postrasóm, abo po kufie
dostanie, abo go zol potardze. To se wte zapiywo: "Skorołe mnie Boze, ino nie
wiym, za co, cy za jednóm nocke, cy za całe lato". A dziywcęta septajóm: "Ej,
Boze, Boze, cy za całe lato?" Ale Władek-Platon cišgnie dalej: - A pote cłeku
sie ani spostrzezes, ze prowdziwe piekno w dusy siedzi, a nie po wierchu ciała
sie ciele. I sukos, wtoro mo duse piyknóm. lachetnóm. Ujmujšcóm. A cystóm,
jako ta woda w ródle. I siados koło takiej. I piykne myli przy niej płodzis. I
wiersyki układos. I piewos. Het ze urzeknięty - tóm dusom. Tu Goka Chowaniec
nasemu Platonowi przerywo: "A bee sie taki zyniył?" A Władek na to: "Eee!" Goke
jaz siepło ze złoci. Pado: "Hej, takiemu to ino popatrzyć". Obróciyła sie na
pięcie i telo- jóm widzioł. A inkse za niom. I tak sie skóńcyło Platonowe
naucanie dziywcšt. * * * O tym, jako Władek Trebunia-Tutka, nas piyrsy na
wiecie Platon, styrmoł się po drabinie ku słonku, co przeziyrało bez dziure w
dachu Na Ornaku, ka teroz schronisko stoi, stoła przed wiekami sopa i w tyj to
sopie nas Władek Trebunia-Tutka objanioł ludziskóm, jako sie mo poznawać wiat.
W dachu sopy dzióra była. Bez te dzióre słónko przeziyrało. Stoła tyz w sopie
drabina. Władek wystyrmoł sie na piyrsy scebel i tak zacón prawić: - Tyn scebel
to scebel fantazyi, abo - jako fto woli - wyobrazynio. Fantazyjo nojraniej sie
cuje w ciemnoci. Im ciemniej, tym jej raniej. Ona juz tako jest, ze ci - cłeku
- cienie abo w rozmaite potwory, abo janioły przemiynio. Widzis jóm? Hań w kšcie
cupi dziwozona. Widzis? Pod dachem wisi strzyga. Słysys, jak koło sopy djabli
burzóm? Ale moze ci sie i janioł przywidzieć. Ono cie nęci, kusi. Cłek se myli:
ej kiebyk kapke złota mioł... Abo: ej kiebyk mioł jakóm takóm babine... Jakiego
janiołka. I tak to wej cłek połyko i wlywo w siebie rozmaite zwidy. A kie sie
juz tak nałyko, kie sie tyj fantazyi napije, to chodzi jak spity. I staje sie,
jako by był obrozkiem samego siebie. Taki obrozek, a nie chłop. Teroz Władek
wystyrmoł sie na drugi scebel totyj drabiny i pado: - A to jest stopień
wierzenio. Wierzenio sóm rozmaite. Kie wierzys, to wierzys oku, uchu, wierzys
smakowi. Nejci musis wierzyć. No bo, cy ty wiys, ze nie pis? Jak za patrzys,
to sie ni mozes napatrzyć i wse ino by patrzoł i patrzoł. I z tyj, i z tamtyj
stróny, roz z bliska, a roz z daleka i taki-ze jakisi nienapatrzóny. Zycie cie
minie, a ty sie wiatu nie napatrzys. I tymu wej musis wierzyć. Patrzys, a pote
godos patrzeniu: "doć". A to "doć" telo znacy, ze wiara dojrzała. I wierzys
jus, ze baba jest babóm i do tego jesce dobróm babóm, choć-je sie jej przecie
nie napatrzoł. Teroz Władek wyseł na trzecie podwyzsynie i pedzioł: - Na totym
podwyzsyniu rozum sie budzi. Co robi rozum? Rozum cuje harmonie. I suko. I cego
suko? Suko cyfry. Rozum cyfruje. Cyframi opowiado o harmonii. Znacy to, ze przy
muzyce. Chłopy grómy! Tu Władek wzión skrzypce do ręki i zagroł. Starodowne nuty
zagroł. A na kóńcu zagroł Krywania: "...a mojemu będzie zol kochaniu, ej
Krywaniu wysoki, Krywaniu!" A ci, co słuchali, cyfrowali. Roz dwa, roz dwa, roz
dwa...Trzy, tyry... Kie skóńcył grać, wyseł pod sóm scyt sopy. Głowa Władzia
znasła sie w słónku. Władek wyroł. I wte dało sie usłyseć: - Ale dobre, ale
dobre, ale dobre... Cysto prowda... Przepiykne... A z dołu krzyceli: "Ujku! Co?
Co dobre? Przecie powiedzcie!" Ale Władek Trebunia-Tutka, nas podhalański
Platon, nic więcej nie pedzioł, ino powtorzoł, ze dobre. Kie óni jesce wołali,
machnón rękóm i rzek zezłoscony: - "Nie bede godoł bo i nima do kogo". * * * O
tym, jak nas podhalański Platon, Władek Trebunia-Tutka, dowodziył, ze my zyli,
zakiel my sie urodziyli Józek Komperda ze Szaflar nie wierzył, ze my byli w
zawiatak zakiel my sie na tym wiecie urodziyli. Chodziył za Władkiem i pytoł:
"Ujku, dajcie dowód". I co sie nie robi. Akurat li ludzie na Rusinowóm Polane
ku kaplicce. Pomiędzy ludziami sło dziywce, moze jej wte było dwanocie, a moze
tyrnocie roków. Nazywała sie Goka Gombos z Jurgowa. Zawołoł Władek dziywce ku
sobie i pyto sie, cy umie grać na skrzypcak. A ona, ze nie, bo ni mo skrzypiec.
Władek wyjmuje swoje skrzypce, drugie biere od Bartka Kudasika i daje
dziywcęciu. Pado: - Ona tu nóm zagro nute, wtoryj jesce na tym wiecie nie
słysała. A wy sie ino patrzojcie, jako ona będzie robić to, cego się nigda ni
ucyła. Goka wziyna skrzypce. Przycisła strune, przejechała smyckiem, wyseł ton
a. Pocišgła jesce roz. W tym samym casie Władek podjechoł ze sekundym na C-dur.