Je�eli ma��onkowie nie maj� obywatelstwa tego samego pa�stwa i nie maj� miejsca zamieszkania w tym samym pa�stwie, to w�wczas wed�ug niekt�rych um�w w�a�ciwe s� s�dy obu...

Strona startowa Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.�---------------{t_lucretius_carus} Lukrecjusz{t_lucretius_carus_desc}Wiedza o naturze i jej aspektach, jak r�wnie| swoboda w poezji, czyni z tego przedstawiciela epikureizmu miBego towarzysza dla my[lcego czBowieka�****************************************************************************************�****************************************************************************************�*�***** Changes made after 01/03/2004 5:11:34 PM�*�****************************************************************************************�****************************************************************************************�****************************************************************************************�****************************************************************************************�*�***** Changes made after 21/04/2004 9:00:00 AM�*�****************************************************************************************�****************************************************************************************{actor_effects_desc}WpBywy +1{aged_retainer_effects_desc}Zarzdzanie +1, +1 do osobistego bezpieczeDstwa (zwiksza szanse odkrycia i zapobiegnicia pr�bie zab�jstwa){agriculturalist_effects_desc}+1 do produkcji rolniczej{animal_trader_effects_desc}WpBywy +1{architect_effects_desc}10% zni|ki do koszt�w budowy, -1 do ndzy (zwiksza porzdek publiczny i wzrost populacji){armourer_effects_desc}+1 do morale dla wszystkich |oBnierzy na polu bitwy{artist_effects_desc}WpBywy +1, 10% zni|ki do koszt�w Bap�wki{astrologer_effects_desc}Dowodzenie +1, Zarzdzanie -1�---------------{barbarian_slave} BarbarzyDski niewolnik{barbarian_slave_desc}"Drobna pamitka z podr�|y za granic— A więc pan Jowett od miesiąca nie wyjeżdżał? Czy pani jest tego pewna?— Czy jestem pewna? Chyba...— Nie zniosę tego dłużej! — zawołał cofając się, przewrócona zaś lampa zamigotała, spadła na brzeg lady sklepowej, odskoczyła, rozbiła...„Widzę, iż osiągnięto naukowy konsensus w sprawie tego, że jest jakieś globalne ocieplenie, poza tym większość naukowców uważa, iż emisje wytworzonego...124Odpowiadam wreszcie na drugie pytanie: Jaką korzyśćma z tego zły duch? Nie ma żadnej korzyści, on kieruje się tylko czystą perfidią...30 Zagadnienie, dlaczego Platon wybrał trójkąty o takich kształtach, doczekało się wielu interpretacji, lecz omówienie tej kwestii wykracza poza ramy tego...Tego dnia skaza na saidinie dawała się wyjątkowo we znaki, gęsty, brudny olej, który sączył się z wszystkich porów skóry i plamił aż do kości...Podczas gdy Czarna Kompania i Władcy Cienia walczyli o kontrolę nad Dejagore, trzysta mil na północ od tego miasta Prahbnndrah Drah udzielał audiencji...15~lO PIA�CIE KO�ODZIEJU v I TAJEMNICZYCH W�DROWCACHgwarno by�o tego dnia w chacie oracza i ko�odzieja Piasta...— Nie powiem tego naszemu Sherlockowi i doktorowi Watsonowi, Davidzie — dodał inspektor... 
 

Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.

Do pierwszej grupy um�w nale�� umowy z: Bia�orusi� (art. 27 ust. 4), b. Czechos�owacj� (art. 26 ust. 4), Litw� (art. 26 ust. 4), �otw� (art. 28 ust. 4) i Ukrain� (art. 25 ust. 4). Natomiast do drugiej grupy um�w nale�� umowy z: b. Jugos�awi� (art. 26 ust. 3), KRLD (art. 19 ust. 2). Rumuni� (art. 23 ust. 2), W�grami (art. 32 ust. 2) i Wietnamem (art. 27 ust. 2). Te ostatnie dwie umowy stanowi� ponadto, �e je�eli na podstawie wymienionych ��cznik�w nie nast�pi�o ustalenie s�du w�a�ciwego, to w�wczas w�a�ciwe s� s�dy obu pa�stw.
Natomiast ��cznik miejsca zamieszkania ma��onk�w, jako ��cznik podstawowy, wyst�puje jedynie w umowach z Bu�gari� (art. 23 ust. l i 2), Francj� (art. 9) i b. ZSRR (art. 29 ust. l). W wypadku gdy ma��onkowie nie maj� miejsca zamieszkania w tym samym pa�stwie, w�a�ciwe s� s�dy tego pa�stwa, w kt�rym ma��onkowie mieli ostatnio miejsce zamieszkania (art. 23 ust. l i 2 umowy z Bu�gari�, art. 9 umowy z Francj�). ��cznik ten wyst�puje tak�e w umowie z b. ZSRR (art. 29 ust. 3), ale okre�la on w�a�ciwo�� s�d�w, tylko je�eli ma��onkowie nie maj� obywatelstwa tego samego pa�stwa (art. 29 ust. 2).
1.3. Jurysdykcja w sprawach ze stosunk�w mi�dzy rodzicami a dzie�mi.
Szczeg�owo jurysdykcj� w sprawach dotycz�cych dzieci reguluje prawo szwajcarskie (zob. art. 66-67, 71, 75-76 i 79-80 ustawy zwi�zkowej z 18 grudnia 1987 r. o prawie prywatnym mi�dzynarodowym). Przyk�adowo w sprawach dotycz�cych adopcji w�a�ciwe s� szwajcarskie s�dy lub organy administracji w miejscu zamieszkania osoby adoptuj�cej lub adoptuj�cych ma��onk�w. Dla zaskar�enia adopcji w�a�ciwe s� takie same s�dy, jak dla ustalenia lub zaprzeczenia stosunku rodzicielskiego (czyli w zasadzie s�dy szwajcarskie w miejscu zwyk�ego pobytu dziecka albo w miejscu zamieszkania matki lub ojca) � art. 75 ustawy z 1987 r. Je�eli adoptuj�ca osoba lub adoptuj�cy ma��onkowie nie maj� miejsca
94 IV. Jurysdykcja krajowa � zagadnienia szczeg�lowe
zamieszkania a Szwajcarii, a jedno z nich jest obywatelem szwajcarskim, dla adopcji w�a�ciwe s� s�dy lub organy administracji miejsca pochodzenia, o ile nie jest mo�liwe lub nie mo�na rozs�dnie wymaga� dokonania adopcji w ich miejscu zamieszkania (art. 76).
Wed�ug art. 79 ust. l, dla pow�dztw dotycz�cych stosunk�w mi�dzy rodzicami a dzie�mi, w szczeg�lno�ci dotycz�cych utrzymania dziecka, w�a�ciwe s� s�dy szwajcarskie w miejscu zwyk�ego pobytu dziecka lub w jego miejscu zamieszkania, albo w braku takiego miejsca � w miejscu zwyk�ego pobytu pozwanego rodzica.
Je�eli ani dziecko, ani pozwany rodzic nie maj� miejsca zamieszkania lub miejsca zwyk�ego pobytu w Szwajcarii, a jedno z nich jest obywatelem szwajcarskim, w�a�ciwe s� s�dy w miejscu pochodzenia (art. 80).
S�dy niemieckie w sprawach rodzinnych, zgodnie z � 640a ust. 2 ZPO, maj� jurysdykcj�, gdy jedna ze stron jest Niemcem lub ma w kraju zwyk�y pobyt. Jurysdykcja ta ma charakter fakultatywny. Posiadanie obywatelstwa niemieckiego ocenia si� wed�ug prawa niemieckiego.
Poj�cie �sprawy ze stosunk�w rodzic�w i dzieci" u�yte w art. 1101 k.p.c. rozumie� nale�y w znaczeniu nadanym im w cz�ci I k.p.c.7 S� to sprawy wskazane w art. 453-458 k.p.c., a zatem sprawy o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia, o uniewa�nienie uznania dziecka oraz o rozwi�zanie przysposobienia � rozpoznawane w odr�bnym post�powaniu procesowym oraz sprawy rozpoznawane w post�powaniu nieprocesowym (art. 579 i nast.) � o przyznanie, powierzenie, wykonywanie, ograniczenie, zawieszenie, pozbawienie i przywr�cenie w�adzy rodzicielskiej, zakazanie osobistej styczno�ci z dzieckiem, o odebranie dziecka, uznanie dziecka, rozstrzygni�cie o istotnych sprawach dziecka, co do kt�rych brak porozumienia mi�dzy rodzicami, o zezwolenie na dokonanie przez rodzic�w czynno�ci przekraczaj�cej zakres zwyk�ego zarz�du maj�tkiem dziecka lub na wyra�enie przez rodzic�w zgody na dokonanie takiej czynno�ci przez dziecko oraz o nadanie dziecku nazwiskas.
Wyliczenie to wskazuje, �e chodzi tu wy��cznie o sprawy niemaj�tkowe. Takie stanowisko zaj�� r�wnie� S�d Najwy�szy, stwierdzaj�c w orzeczeniu z 8 czerwca 1977 r., III CRN 284/769, �e u�yte w art. 1101 � l k.p.c. sformu�owanie �sprawy
7 Zauwa�y� nadto nale�y, �e poj�cie �strona" u�yte w � l art. 1101 k.p.c. nie odnosi si� do strony procesowej, lecz strony stosunku prawnego, z kt�rego wynikaj� wskazane w tym przepisie sprawy.
8 Zob. B. Walaszek, S�dowe ustalenie nie�lubnego ojcostwa w polskim prawie mi�dzynarodowym prywatnym, Krak�w 1959; ten�e. Ustalenie ojcostwa ma��e�skiego w polskim prawie rodzinnym, w polskim prawie mi�dzynarodowym prywatnym i procesowym, Krak�w 1962; ten�e. Rozwi�zanie przysposobienia w polskim kodeksie rodzinnym i opieku�czym oraz w polskim prawie mi�dzynarodowym prywatnym i procesowym, SC 1966, nr 7; ten�e. Przysposobienie w polskim prawie rodzinnym oraz w polskim prawie mi�dzynarodowym prywatnym i procesowym. Warszawa 1966; H. Tramamer, Polska jurysdykcja krajowa i prawo w�a�ciwe w sprawach o ustalenie ojcostwa dziecka pozamalze�skiego, NP 1971, nr 3 oraz orzecz. SN z 22 wrze�nia 1966 r., III CR 150/65, PiP 1967, nr 3, s. 529.
9 OSPiKA 1978, nr 4, p�z. 77 z glos� J. Ciszewskiego.
/. Jurysdykcja krajowa w sprawach ma��e�skich i rodzinnych... 95
ze stosunk�w rodzic�w i dzieci" obejmuje wy��cznie sprawy niemaj�tkowe, a jurysdykcj� w sprawie o alimenty nale�y ustala� na podstawie przepis�w art. 1103 k.p.c.10
Spos�b unormowania jurysdykcji w sprawach ze stosunk�w rodzic�w i dzieci oraz dotycz�cych przysposobienia oparty jest na identycznych ��cznikach, jak w sprawach ma��e�skich. R�wnorz�dnymi ��cznikami jurysdykcyjnymi s�: obywatelstwo polskie jednej ze stron stosunku prawnego oraz miejsce zamieszkania w Polsce apatrydy.
Je�eli obie strony maj� miejsce zamieszkania w Polsce, a ponadto co najmniej jedna ze stron ma obywatelstwo polskie (lub b�d�c apatryd� ma miejsce zamieszkania w Polsce), jurysdykcja krajowa s�d�w polskich jest wy��czna.
Fakultatywna jurysdykcja s�d�w polskich istnieje w odniesieniu do spraw ze stosunk�w rodzic�w i dzieci oraz dotycz�cych przysposobienia mi�dzy cudzoziemcami mieszkaj�cymi w Polsce. A contrario s�dy polskie nie maj� jurysdykcji, gdy chodzi o sprawy mi�dzy cudzoziemcami zamieszka�ymi za granic�.