Ludzie pragnÄ czasami siÄ rozstawaÄ, Ĺźeby mĂłc tÄskniÄ, czekaÄ i cieszyÄ siÄ z powrotem.
[J.M.B.]
minog ukraiński (Lampetra
mariae) gatunek z rodziny minogowatych (Petromyzoni-dae), z rzędu >-minogokształt-nych. Biologia jego jest bardzo podobna do
biologii minoga strumieniowego. Od tego ostatniego różni się uzbrojeniem przyssawki, większymi rozmiarami i silniej pig-mentowanš
płetwš ogonowš. Grzbiet ma ciemny, prawie czarny, brzuch i boki ciała białe lub kremowe. Okazy dojrzałe płciowo osišgajš długoć 20
cm, larwy w momencie przeobrażania się 20 do 22 cm. M.u. występuje wyłšcznie w wodach słodkich; do niedawna znany był tylko ze
zlewiska czarnomorskiego; ostatnio stwierdzono jego występowanie także w zlewisku Bałtyku. W Polsce spotykany jest w dopływach
górnej i rodkowej Wisły oraz w dopływie Dniestru Strwišżu. [J.M.R.]
minog węgierski (Lampetra danfordi) gatunek z rodzi-
minog Wtadykowa
140
ny minogowatych (Petromyzonidae), z rzędu -^minogokształtnych. Ma grzbiet nie-bieskoszary, boki żółtawe, brzuch kremowy lub
biały. Jest gatunkiem niewędrow-nym, pasożytniczym. Dorasta do 30 cm długoci; jego larwy osišgajš długoć 19 cm. W stadium larwy
żyje 4 do 5 lat. Występuje w dorzeczu Dunaju. [J.M.R.]
minog Wtadykowa (Lampetra vladykovi) gatunek z rodziny minogowatych (Petromyzonidae}, z rzędu minogokształtnych. Ma
ubarwienie grzbietu ciemnoszare, brzuch i boki ciała srebrzystobiałe. Okazy dorosłe osišgajš długoć 12 do 15 cm; larwy zaczynajš się
przeobrażać przy długoci 8,5 do 16 cm. Biologia tego gatunku jest podobna jak u m. strumieniowego. M.W. występuje w dorzeczu
Dunaju; na terytorium Polski stwierdzono jego występowanie w Czarnej Orawie i Pie-kielniku. [J.M.R.]
minogoksztaitne (Petromyzoni-formes) rzšd z podgromady ->-kršgłoustych, obejmujšcy jednš tylko rodzinę minogowatych
(Petromyzonidae) z kilkoma rodzajami i ok. 24 gatunkami. Ciało m. o kształcie węgorzowatym jest gołe, pozbawione łusek,
zaopatrzone w gruczoły wydzielajšce obficie luz; większoć gatunków posiada dwie płetwy grzbietowe, pozostałe jednš; m. nie majš
płetw parzystych; po obu stronach ciała występuje 7 otworów skrzelowych, prowadzšcych do workowatych jamek skrzelowych; otwór
gębowy, przystosowany do przy-sysania się, jest lekko przesunięty na stronę brzusznš i prowadzi do lejkowatej jamy gębowej, na której
dnie znajduje się mocny język; wargi otaczajšce otwór gębowy majš gęsto pofałdowany naskórek, a cianka lejka jest usiana różnej
wielkoci i kształtu zšbkami rozmieszczonymi w pewien stały wzór, przyjęty za cechę taksonomicznš poszczególnych gatunków. M. sš
formami morskimi, słodkowodnymi lub zmiennorodowiskowymi. Osišgajš długoć 1 m i ciężar 3 kg. Odżywiajš się rybami,
zwierzętami dennymi i różnego pochodzenia padlinš; zwykle pasożytujš przysysajšc się do ryb i odżywiajšc się ich krwiš i mięsem;
czasem w żołšdkach ich znajdowano ikrę ryb i wodorosty, nie jest więc wykluczone, że mogš odżywiać się także niepasożytniczo;
niektóre gatunki, zwłaszcza niewę-drowne (np. minog strumieniowy) pobierajš pokarm tylko w okresie życia larwalnego. Gatunki
wędrowne rosnš i dojrzewajš w morzu. Do rzek wchodzš okazy już płciowo dojrzałe w końcu lata, czasami wiosnš. Tarło odbywajš na
wiosnę. Bierze w nim udział zazwyczaj większa liczba okazów. Po tarle m. nie spływajš na ogół do morza i ginš w cišgu kilku tygodni.
Tylko nieliczne gatunki mogš prawdopodobnie odbywać tarło kilkakrotnie, np. stacjonarna, niewędrowna forma minoga morskiego.
M. odbywajš rozwój z przeobrażeniem. Z ikry wylęgajš się lepe larwy, zwane >lepicami, robaczycami lub węgornicami. Żyjš one
następnie jaki czas zagrzebane w miękkim podłożu. Ich płetwy sš znacznie słabiej rozwinięte niż u okazów dorosłych. Majš trójkštny i
bezzębny otwór gębowy. Okres życia larwalnego trwa w zależnoci od gatunku od 2 do 6
141
molinezje
lat. Larwy m. tak znacznie różniš się od okazów dorosłych, że opisane były przez wczeniejszych badaczy jako odrębny rodzaj
(Ammocoetes). M. rozprzestrzenione sš na obu półkulach w wodach strefy umiarkowanej. W Polsce występujš dwa rodzaje m.:
Petromyzon, obejmujšcy jeden gatunek, i Lampetra cztery gatunki. Mięso m. jest tłuste, uznane za bardzo smaczne. Jada się je w
postaci konserw, marynowane lub wędzone. M. nie majš dużego znaczenia gospodarczego ze względu na nieliczne występowanie. Larwy
ich często bywajš używane przez wędkarzy jako przynęta na ryby drapieżne. [J.M.R.]
mintaj, suketo (Theragra chalcogramma) gatunek z rodziny >-dorszowatych o kształcie typowym dla dorszy. Występuje w
wodach północnego Pacyfiku, sięgajšc na południe do Japonii i Alaski. Odgrywa znacznš rolę w rybołówstwie koreańskim i japońskim.
W handlu jest spotykany głównie w postaci pasty i suszony na sposób sztokfisza. [K.K.]
mlecz, mleczkonasienie ryb, którego nazwa pochodzi od jego białawej barwy. Znajdujšce się w nasieniu plemniki zaczynajš pływać
dopiero w rodowisku wodnym. Plemniki majš budowę znacznie prostszš niż jaja. Sš one nitkowatymi komórkami ze zgrubieniem na
przednim końcu. Kształt i wymiary tych komórek oraz liczba plemników zależna jest od gatunku ryby. Długoć ich waha się w granicach
od 15 do 50 p, u ryb kostnych i do 130 ^ u ryb spodoustych; rednica główki
mierzy l do 2 [i. 1-iiczba plemników w l mm3 nasienia wynosi np. u szczupaka ok. 20 min, u jesiotra od 2 min do 10 min, u pstršga
do 10 min. Żywotnoć plemnika jest bardzo krótka; trwa od 30 s do kilku minut. [J.M.R.]
mleczak tartaki.
miot, kusza młot, ryba młot, rekin młot (Sphyrna zygaena)
gatunek z rodziny młotowatych (Sphyrnidae), z rzędu
->-rekinokształtnych. Od innych gatunków wyróżnia się swoistš budowš głowy ma ona po bokach duże narolš, na których końcach
umieszczone sš oczy; głowa widziana z góry przypomina kształtem młot. Grzbiet jest oliwkowy lub bršzowoszary, boki janiejsze, brzuch
biały lub szarobiały. M. osišga długoć 4 m i ciężar 400 kg. Jest bardzo aktywnym pływakiem. Odżywia się głównie rybami rozmaitej
wielkoci, nie wyłšczajšc przedstawicieli własnego gatunku. Znane sš także wypadki atakowania przez niego człowieka. M. występuje
głównie w tropikach, mniej
Miot