Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.
W 2004 r.
obowi¹zek ten zostanie rozszerzony na 440 jednostek samorz¹du terytorial-
nego oraz 160 innych jednostek sektora finansów publicznych, w tym urzê-
dy kontroli skarbowej, jednostki podleg³e Ministrowi Obrony Narodowej,
zak³ady opieki zdrowotnej oraz instytucje kultury. Zalet¹ ocen prowadzonych
przez audytora wewnêtrznego jest mo¿liwoœæ kontrolowania projektów wy-
datków (kontrola ex ante), co mo¿e chroniæ œrodki publiczne przed zbêdnym
zaanga¿owaniem.
Rozszerzenie zakresu podmiotowego audytu wewnêtrznego bêdzie do-
stosowane do mo¿liwoœci szkoleniowych. W Polsce liczba ekspertów z za-
kresu audytu i szerszej kontroli gospodarowania Âœrodkami publicznymi jest
wci¹¿ skromna w porównaniu do potrzeb.
Jednostki sektora finansów publicznych, w których nie ma obowi¹zku
tworzenia komórki audytu wewnêtrznego, mog¹ byæ przedmiotem kontroli
przez audytorów wewnêtrznych z jednostek nadrzêdnych lub nadzoruj¹cych.
~ 162 ~
PROGRAM NAPRAWY FINANSÓW RZECZYPOSPOLITEJ
3. W ustawie o finansach publicznych przedstawiono katalog zdarzeñ,
które stanowi¹ naruszenie dyscypliny finansowej i podlegaj¹ sankcjom. Ten
katalog bêdzie poddany przegl¹dowi i ewentualnie uzupe³niony zgodnie
z zasad¹, ¿e œrodki unijne korzystaj¹ z identycznej ochrony prawnej jak
Âœrodki krajowe.
4. Kilkuletni okres obowi¹zywania ustawy o finansach publicznych
wskazuje na koniecznoœæ doprecyzowania niektórych zapisów, poniewa¿ mo¿-
liwoœæ niejednoznacznej interpretacji regulacji prowadzi do nadu¿yæ w ko-
rzystaniu ze œrodków publicznych. Do takich zapisów nale¿¹:
• regulacje dotycz¹ce dotacji. Niezgodne z przeznaczeniem lub niegospo-
darne wykorzystanie dotacji podlega sankcjom. Miêdzy prawnikami
trwa spór, czy dotacj¹ s¹ wszystkie transfery œrodków publicznych na
wykonanie okreœlonego zadania. Na przyk³ad dotacja na restrukturyza-
cjê ZOZ-ów, zgodnie z pogl¹dem czêœci prawników, przestaje byæ dota-
cj¹ po wp³yniêciu na konto organu za³o¿ycielskiego (jst). Takie rozumo-
wanie oznacza³oby wszak, ¿e ZOZ mo¿e wydaæ dotacjê na dowolny cel.
W nowych zapisach ustawy o finansach publicznych sprawa ta zostanie
wyraŸnie rozstrzygniêta;
• nowego zredagowania wymagaj¹ zapisy dotycz¹ce gospodarowania po-
nadplanowymi dochodami bud¿etu. Pierwotn¹ intencj¹ ustawodawcy
by³o przeznaczenie tych œrodków na zmniejszenie deficytu. Taka sama
idea przyœwieca wykorzystaniu oszczêdnoœci w wydatkach. Œrodki te
mia³y byæ kierowane przede wszystkim na regulacjê zobowi¹zañ i ogra-
niczanie deficytu. Okaza³o siê jednak, ¿e zapisy ustawowe by³y nie do
koñca jednoznaczne;
• niezbêdne jest wprowadzenie regulacji dotycz¹cych ewentualnej noweli-
zacji ustawy bud¿etowej w przypadkach za³amania koniunktury gospo-
darczej, aby nie doprowadziæ do gwa³townego powiêkszenia deficytu
bud¿etowego, co zwiêksza d³ug publiczny oraz obci¹¿a wydatki bud¿etu
przysz³ych okresów.
5. W ustawie o finansach publicznych nale¿y tak¿e wprowadziæ zmia-
ny okreœlaj¹ce obowi¹zki poszczególnych resortów przy opracowywaniu do-
kumentów wymaganych przez UE (Program Konwergencji oraz Program
Stabilizacji). Koniecznoœæ przygotowywania tych programów, a tak¿e prace
nad wieloletnimi projektami bud¿etu pañstwa, to d³ugofalowe dzia³ania
zwiêkszaj¹ce dba³oœæ o dyscyplinê finansów publicznych.
~ 163 ~
O NAPRAWIE NASZYCH FINANSÓW
6. Szczególnym nadzorem nale¿y obj¹æ gospodarkê finansow¹ fundu-
szy celowych i innych jednostek sektora finansów publicznych. W tym celu:
• wszystkie rachunki pañstwowych funduszy celowych i agencji Skarbu
Pañstwa zostan¹ zlokalizowane w Banku Gospodarstwa Krajowego;
• fundusze celowe finansuj¹ce wyp³aty emerytur i rent, a tak¿e œrodki
bud¿etowe przeznaczone na ten cel zostan¹ do koñca 2003 r. przekaza-
ne w gestiê ministra w³aœciwego do spraw zabezpieczenia spo³ecznego.
7. W ramach d¹¿enia do racjonalizowania wydatkowania œrodków
publicznych stworzone zostan¹ m.in. warunki prawne i organizacyjne do
realizacji znacznej czêœci zamówieñ publicznych drog¹ elektroniczn¹. Doko-
nywanie scentralizowanych zakupów materia³ów na potrzeby administracji,
szkolnictwa, s³u¿by zdrowia itp., poprzez internetowe aukcje odwrócone,