Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.
35a).
W znowelizowanej ustawie na�o�ono na partie polityczne obowi�zek tworzenia odr�bnego Funduszu Eksperckiego, na kt�rym maj� by� gromadzone �rodki finansowe pochodz�ce wy��cznie z wp�at w�asnych partii politycznej. Powinny one by� wykorzystane na finansowanie zwi�zanych z dzia�alno�ci� statutow� partii ekspertyz oraz na finansowanie dzia�alno�ci wydawniczo-edukacyjnej. Je�li za� partia korzysta z subwencji, to 5%~15% uzyskanej kwoty subwencji powinna przekaza� na sw�j Fundusz Ekspercki (art. 30).
Partia polityczna ma obowi�zek gromadzenia �rodk�w finansowych wy��cznie na rachunkach bankowych (art. 24 ust. 8) - z tym, �e �rodki Funduszu Wyborczego gromadzone musz� by� na oddzielnym rachunku bankowym, a Funduszu Eksperckiego na oddzielnym subkoncie. Obracanie za� �rodkami finansowymi Funduszu Wyborczego poza kontem bankowym jest wykroczeniem podlegaj�cym karze grzywny (art. 49g pkt 1). To samo dotyczy innych �rodk�w finansowych partii politycznych (art. 49b pkt 2)
Zgodnie z art. 24 ust. 2 maj�tek partii politycznej mo�e by� przeznaczany wy��cznie na jej cele statutowe lub charytatywne, a na finansowanie kampanii wyborczych albo referendalnych mo�e by� 361
ANEKS A
362
przekazywany jedynie za po�rednictwem Funduszu Wyborczego. Naruszenie tych nakaz�w jest wyst�pkiem zagro�onym kar� grzywny (art. 49c pkt 1), a nawet kar� ograniczenia albo pozbawienia wolno�ci
do21at(art.49gpktl).
Gospodarka finansowa partii politycznych poddana zosta�a zar�wno kontroli profesjonalnej, jak i publicznej.
Ka�da partia polityczna ma obowi�zek sk�adania co roku Pa�stwowej Komisji Wyborczej sprawozdania o �r�d�ach pozyskania �rodk�w finansowych, w tym o kredytach bankowych i warunkach ich uzyskania, przez parti� i jej Fundusz Wyborczy oraz o wydatkach poniesionych ze �rodk�w Funduszu Wyborczego w poprzednim roku
kalendarzowym.
Do sprawozdania musi zosta� za��czona opinia i raport bieg�ego rewidenta, odnosz�ce si� do wp�yw�w na Fundusz Wyborczy partii politycznej. Bieg�ego rewidenta wybiera Pa�stwowa Komisja Wyborcza, a koszty sporz�dzenia opinii i raportu pokrywane s� przez parti� polityczn�. Sprawozdanie podawane jest do wiadomo�ci publicznej poprzez og�oszenie w �Monitorze Polskim" (art. 38).
Pa�stwowa Komisja Wyborcza sprawozdanie mo�e przyj�� albo je odrzuci� - w razie stwierdzenia naruszenia przez parti� polityczn� przepis�w ustawy. W przypadku odrzucenia sprawozdania przez Pa�stwow� Komisj� Wyborcz� partia polityczna mo�e na t� decyzj� wnie�� skarg� do S�du Najwy�szego (art. 38a i 38b)
W przypadku niez�o�enia przez parti� polityczn� sprawozdania w ustawowym terminie Pa�stwowa Komisja Wyborcza wyst�puje do s�du z wnioskiem o wykre�lenie partii z ewidencji s�dowej (art. 38c). W przypadku za� odrzucenia przez Pa�stwow� Komisj� Wyborcz� sprawozdania albo w razie skargi na postanowienie o odrzuceniu sprawozdania i oddalenia jej przez S�d Najwy�szy partia polityczna traci prawo do otrzymania subwencji w nast�pnych 3 latach, w kt�rych uprawniona by�aby do jej otrzymywania (art. 38d).
Niewykonanie lub niedopuszczanie do wykonania obowi�zku i z�o�enia sprawozdania albo podawanie w nim nieprawdziwych danych jest wyst�pkiem i podlega grzywnie, karze ograniczenia wolno�ci albo pozbawienia wolno�ci do 2 lat (art. 49f).
Partia polityczna, kt�ra otrzymuje subwencj�, zobowi�zana jest co roku sk�ada� w Pa�stwowej Komisji Wyborczej informacj� finansow� o wydatkach poczynionych z subwencji. Informacja podlega
USTAWA z DNIA 27 CZERWCA 1997 R. o PARTIACH POLITYCZNYCH
profesjonalnemu audytowi oraz musi by� przed�o�ona wraz z opini�
1 raportem bieg�ego rewidenta, kt�rego wybiera Pa�stwowa Komisja Wyborcza. Informacj� t� podaje si� do wiadomo�ci publicznej poprzez og�oszenie w �Monitorze Polskim".
Pa�stwowa Komisja Wyborcza mo�e przyj�� t� informacj� albo j� odrzuci� - w razie stwierdzenia wykorzystania przez parti� polityczn� �rodk�w z otrzymanej subwencji na cele niezwi�zane z dzia�alno�ci� statutow� lub gdy opinia bieg�ego rewidenta jest negatywna,.
W przypadku odrzucenia informacji przez Pa�stwow� Komisj� Wyborcz� partia polityczna mo�e na t� decyzj� wnie�� skarg� do S�du Najwy�szego.
Partia polityczna traci prawo do otrzymania subwencji w nast�pnym roku kalendarzowym, je�eli nie z�o�y w terminie informacji albo zostanie ona odrzucona przez Pa�stwow� Komisj� Wyborcz�, albo S�d Najwy�szy oddali skarg� na postanowienie o odrzuceniu informacji.
Ponadto niewykonanie lub niedopuszczenie do wykonania obowi�zku sporz�dzenia i z�o�enia informacji albo podawanie w niej nieprawdziwych danych zosta�o potraktowane jako wyst�pek, kt�ry podlega grzywnie, karze ograniczenia albo pozbawienia wolno�ci do
2 lat (art. 49d).
Korzy�ci maj�tkowe przekazane albo przyj�te przez parti� polityczn� lub Fundusz Wyborczy z naruszeniem zakaz�w okre�lonych w ustawie podlegaj� przepadkowi na rzecz Skarbu Pa�stwa, a je�eli korzy�� maj�tkowa zosta�a zu�yta lub utracona przepadkowi podlega jej r�wnowarto��. O przepadku korzy�ci maj�tkowej na wniosek Pa�stwowej Komisji Wyborczej rozstrzyga s�d (art. 39a).
Przyj�ta w znowelizowanej ustawie o partiach politycznych koncepcja finansowania ich z bud�etu, tak jak i restrykcyjny re�im kontroli oddanymi im do dyspozycji �rodkami, budzi spory. Przede wszystkim zastrze�enia wywo�uje utrzymywanie partii z pieni�dzy podatnik�w. Z drugiej strony nale�y pami�ta�, �e zgodnie z Konstytucj� RP partia polityczna zrzesza na zasadach dobrowolno�ci i r�wno�ci obywateli polskich w celu wp�ywania metodami demokratycznymi na kszta�towanie polityki pa�stwa, a zatem ma wa�n� funkcj� do spe�nienia w spo�ecze�stwie. Nie jest zdrow� sytuacja, kiedy partie polityczne finansowane s� ze �r�de� niewiadomego pochodzenia, co w przemo�ny spos�b mo�e wypacza� spos�b wype�niania przez nie funkcji publicznych. 363
ANEKS A
USTAWA
z dnia 27 czerwca 1997 r.
o partiach politycznych
(tekst jednolity wed�ug stanu na dzie� 11 lipca 2001 r.)
ROZDZIA� l
PRZEPISY OG�LNE
Art. 1.1. Partia polityczna jest dobrowoln� organizacj�, wyst�puj�c� pod okre�lon� nazw�, stawiaj�c� sobie za cel udzia� w �yciu publicznym poprzez wywieranie metodami demokratycznymi wp�ywu na kszta�towanie polityki pa�stwa lub sprawowanie w�adzy publicznej. 2. Partia polityczna mo�e korzysta� z praw wynikaj�cych z ustaw po uzyskaniu wpisu do ewidencji partii politycznych.
Art. 2. l. Cz�onkami partii politycznych mog� by� obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, kt�rzy uko�czyli 18 lat. 2. Zakaz przynale�no�ci do partii politycznych okre�laj� odr�bne
ustawy.
