Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.
.. Obowiazek rozmnozenia rodu spelniono, skoro komu urodzily sie syn i córka. Ale syn nie moze miec zadnych braków na czlonie rodnym, ani tez córka oznak bezplodnosci". Podawano za takie: "glos bezdzwieczny, i ze pewne miejsce ciala nie wystaje i ze piersi nie sa takie jak u innych dziewczat". Hagaha do powyzszych ustepów dodaje: "Kto jest bez zony nie ma blogoslawienstwa, jest poza prawem, a nawet nie zasluguje nosic miana czlowieka; a kto sie zeni, temu wkrótce beda odpuszczone grzechy"547.
Szulchan-Aruch uznaje trzy sposoby poslubienia niewiasty; dochowany z prawieku zwyczaj malzenstwa przez kupno wymaga, zeby wobec dwóch swiadków wreczyc wybranej monete, chocby to byla tylko "perutah" ("okolo póltora feniga"), lub tez wartosc perutah, wymawiajac przepisana formulke. Drugim sposobem jest doreczenie na pismie (na papierze lub na skorupce) wypisanych wyrazów: "tys mi poslubiona", przy czym material takiego dokumentu nie musi byc wart perutah. Jezeli nie napisano go nalezycie, "szacuje sie atrament, czy wart póltora feniga, a w takim razie slub jednak jest wazny; jezeli atrament nie posiada tej wartosci, wypadek pozostaje watpliwym". A trzeci sposób prosty: przez spelnienie aktu. Trzeba atoli czyn ten zapowiedziec wobec dwóch swiadków i w ich przytomnosci udac sie z nia samemu natychmiast na osobnosc. Od pewnych subtelnosci zalezy, czy bedzie sie to uwazac tylko za zareczyny, czy tez zaslubiny548. Nie jest to ani gwalt ani uwiedzenie, boc dzieje sie to za zgoda strony niewiesciej. Na skrzywdzenia kobiety, podaje kary osobny rozdzial, 170, dziwnie krótki, bo zlozony zaledwie z pieciu ustepów. Jesli zostala uwiedziona w stanie dziewiczym, pomiedzy skonczonym trzecim rokiem zycia, a laty 12 i pól, zaplaci uwodziciel 50 seklów srebra; jezeli uzyl gwaltu zaplaci nadto za ból wyrzadzony.
Zwolniony bedzie jesli ja poslubi. W obu wypadkach rozstrzyga sad, zlozony z trzech sedziów, o ile sprawa wydarzyla sie "nie daleko Ziemi Obiecanej"; w rozproszeniu "obecnie" (1567) pozostaje sprawa pod klatwa dopóty, az sie wyplaci. Poslubionej takiej nie mozna dawac rozwodu; przez konsekwencje nie trzeba jej zapisywac kethauby. Jezeli sie okaze, ze byla to osoba lekkich obyczajów, mezczyzna z reguly nie podlega karze. Jezeli oskarzono go tylko na podstawie poglosek, a takze w wypadku "zdaniem niektórych rabinów nie powinien jej zaslubiac dla zlych plotek, bo przez to potwierdzilby pogloski; ale niektórzy powiadaja. ze slusznie bedzie poslubic ja. Rabbi Isserles dodal tu hagade subtelna, która pominiemy549.
Wychowanie talmudyczne nie uczy szacunku dla kobiet. Maly synek wie juz, ze matka jego jest niecalym czlowiekiem. Jako twór nizszy, kobieta nadal nie uczestniczy w "przymierzu z Panem" i nie ma tory. Wsród rozmaitych modlitewek (blogoslawienstwa), jakie prawowierny Zyd winien odmawiac codziennie, jest i taka: "Badz pochwalony Panie Boze nasz, Boze ojców naszych, Boze Abrahama, Boze Izaaka, Boze Jakuba, Boze Wielki, mocny i straszliwy550, zes mnie nie stworzyl kobieta551. A "jezeli kobieta uczy sie Zakonu, moze wprawdzie spodziewac sie (od Boga) nagrody, ale nie tyle, co mezczyzna, bo nie jest przez Boga do tego powolana". A zreszta "medrcy talmudysci zakazali, zeby nikt nie uczyl swej córki Prawa. Dlatego tez orzekli medrcy: kto córke swa naucza prawa, postepuje tak, jakby nauczal ja rzeczy grzesznych, W zadnym razie nie wolno jej uczyc prawa pisanego, ale trzeba nauczyc ja tych przepisów, które jej sie tycza i które znac musi" itd. Odmiennie sadzi o tym zbiór "Tor": wolno uczyc pisanego Zakonu, ale nie wolno Talmudu552.
Nie jest tez zona równa mezowi swemu, bo on tylko ma prawo dac jej rozwód, ona zas moze odejsc od niego w takim tylko razie, jesli byla mu poslubiona przez rodziców w dobie swej nieletnosci, tj. przed skonczonym 13-tym rokiem zycia, a przekonala sie nastepnie, ze go zniesc nie moze553. Oznaki nizszego jej stanowiska w malzenstwie sa niewatpliwe, a w Szulchan-Aruchu wyraznie zaznaczone, a zatem obowiazujace dotychczas, przynajmniej w zasadzie. "Kazda zona musi obmywac mezowi twarz, rece i nogi, musi mu nalewac kubek (mieszac wino z woda) i musi mu slac loze. Niektórzy rabini twierdza jakoby musiala slac wszystkie lózka w domu. Musi stac przed mezem i obslugiwac go, podawac mu naczynie z woda i znów je odnosic"554. Mimo zasadniczego ponizenia posiada zona praw niemalo, lecz tylko (rzecz znamienna) w dziedzinie materialnej. Prawo majatkowe orzeka wiele i wiele na korzysc zon, wdów i córek.