- Istota inteligentna typu B - oświadczyła...

Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.

- Za dziesięć minut przewidywana jest w tym rejonie Czystka. Proszę włożyć odzież ochronną albo poszukać schronienia. - Po czym uniosła się i pole­ciała na północ, wrzeszcząc: - Czystka! Czystka! Uwaga na jaja!
- Oj! - wrzasnął Dom. Kula zawróciła błyskawicznie.
- Czego? - spytała uprzejmie.
- Nie rozumiem.
Kula zastanowiła się głęboko.
- Jestem robotem klasy pierwszej - oświadczyła w końcu. - Udam się po instrukcje. I odleciała na dobre.
- Uwaga na jaja! - dobiegło z oddali.
Dom popatrzył w ślad za nią i wzruszył ramiona­mi. Na wszelki wypadek wyciągnął mnemomiecz i ro­zejrzał się. Większość szczeniaków poukładała się wygodnie i żuła spokojnie trawę. Wyglądało to jak jakaś idylla.
 
Nad atmosferą planety krążące po orbicie sundogi zaczęły składać jaja, których inkubacja weszła w ostateczny etap. Pierwsze jajo z rykiem wpadło w sferę, zostawiając za sobą smugę rozżarzonych gazów. W końcu pękło na węższym czubku i wypuściło pierwszy spadochron. Za nim poszły inne i wokół zaroiło się od białych błon. Pierwsze od dziesięciu lat jajo łupnęło o ziemię o sto mil na północ od Doma. Przegrzana skorupa rozprysła się na tysiące fragmentów, które skosiły trawę i chwasty wokół. Drugie wylądowało na za­chód od jeziora, obsypując rozgrzanymi do czerwo­ności odłamkami stado szczeniąt, które kierując się odwiecznym instynktem, leżały na brzuchach i za­krywały przednimi łapami łby.
Za jednym z nich dały się słyszeć kwieciste prze­kleństwa phnoba.
8 
Dom sadził skokami przez trawę, nawet nie próbu­jąc unikać odłamków pękających w okolicy skorup - było ich zbyt dużo. Już go piekło ramię, po którym przejechał jeden z nich, omal nie ucinając mu głowy. Grunt przed nim nagle się obniżył - widocznie Dom zbliżał się do jeziora. Było większe, niż sądził. Było też zimne i najprawdopodobniej bezpieczne, toteż włączył sandały i skoczył bez rozpędu.
Wybił się wyżej, niż chciał, i z pluskiem zanurzył się w falach. Opadł także znacznie niżej, niż za­mierzał. Pokręcił się tak, by znaleźć się głową ku górze, i spróbował wypłynąć, ale dalej opadał, a za­raz potem dotknął stopami dna i poczuł dzwonienie w uszach. Woda wokół stóp zaczęła się robić ciepła, gdy sandały próbowały go wypchnąć w górę. Nie wierząc własnym oczom i nie mając innego wyjścia, odetchnął głęboko, wypełniając płuca wodą. Zrobił to jeszcze raz, starając się o tym nie myśleć.
...Woda jest pełna tlenu, możesz nią oddychać...
Duża srebrna ryba przestała mu się przyglądać i odpłynęła. Obok jego nóg przemaszerowało coś, co przypominało dziesięcionogiego kraba.
...Przestań się bać...
To był bezwzględnie dźwięk. Ktoś do niego mó\
- To ty jesteś Chatogaster. - Dom się rozejrzał. Szukali istoty wodnej, ale w morzach. Nie widzę cię.
...Bo myślisz złymi kategoriami...
W wodzie rozbłysły gwiazdy - w górze, w dole. Dom wciąż wyczuwał wokół siebie wodę, lecz po­zostałe zmysły zgodnie twierdziły, że stoi i oddycha w przestrzeni kosmicznej. Konkretniej - w centrum jakiejś gromady.
...Nie. W jądrze galaktyki...
- To iluzja.
...Nie: to pamięć. Patrz...
W okolicy jądra galaktyki gwiazd było tyle, że odległości między nimi mierzyło się w tygodniach świetlnych, a planety pławiły się w blasku setek słońc. Uwagę zwracała jedna z nich, składała się bowiem wyłącznie z wody. W jej jądrze znajdowała się Woda IV - trzecia z najdziwniejszych substancji we wszechświecie. Obserwując jej wrzącą powierzch­nię, Dom widział równocześnie w swym umyśle fakty formujące się niczym kryształy. Przez kilka tysięcy lat planeta wędrowała mię­dzy gwiazdami, znacząc swój ślad połyskliwą tęczą, którą ciśnienie pary fotonowej kształtowało na podobieństwo próżniowych duchów. A potem eksplo­dowała. Dom odruchowo kucnął, gdy obok przeleciała spora plama będąca odpowiednikiem morza i dymiąc, pomknęła ku obrzeżu galaktyki. Z pewnością (po­chodzącą z drugiej ręki, ale zawsze) wiedział, że na planecie powstało życie, nie mające zresztą pojęcia o jokerach. W gorącej wodzie dziwaczne składniki sformowały nieprawdopodobną cząsteczkę, która...
- Jesteś jeziorem!
...Jestem. Jak się miewa mój stary przyjaciel Bank?
- Parę dni temu miał się całkiem dobrze. Czy ty... unikasz rozgłosu?
...Nie, ale lubię być sam. Bank był jedyną formą życia, jaką napotkałem, gdy tu przybyłem. Sundogi mnie znają, ale ponieważ im pomagam i opiekuję się szczeniakami, są wobec mnie powściągliwe...
- Opiekujesz się szczeniakami? W takim razie mu­sisz być telepatą.
...Nie w tym znaczeniu, które masz na myśli. Więk­szość istot składa się głównie z wody, a ja jestem wy­łącznie wodą: wystarczy, by się mnie napiły, i staję się ich częścią, tak jak stałem się częścią ciebie. Można to nazwać osmozą, jeśli nie poczujesz się urażony...
- Nie poczuję. - Dom kopnął muł, wzbijając chmu­rę drobin w wodzie, i spróbował przekonać samego siebie, że się nie czuje.
...Osiem twoich dni temu Bank przesłał mi wiado­mość. Bank jest skałą, ja wodą i dawno temu osiągnęliśmy porozumienie...