Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.

14 Mi�dzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych (Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167 i 168; dalej MPPOiP) jednostka �ma prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia sprawy przez w�a�ciwy, niezawis�y i bezstronny s�d".
Natomiast na podstawie art. 6 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Cz�owieka i Podstawowych Wolno�ci, sporz�dzonej w Rzymie w dniu 4.11.1950 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.; dalej EKPC), �ka�dy ma prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia jego sprawy w rozs�dnym
. Nb. 440
Nb. 440
388
Rozdzia� XVI. Pozycja prawna s�d�w administracyjnych...
terminie przez niezawis�y i bezstronny s�d, ustanowiony na mocy ustawy (...)". Kryteria i warto�ci wprowadzone przez art. 6 Konwencji Europejskiej s� przedmiotem ustale� interpretacyjnych Europejskiej Komisji Praw Cz�owieka i Europejskiego Trybuna�u Praw Cz�owieka w Strasburgu. W literaturze podkre�la si�, �e w orzecznictwie tych organ�w wyra�nie rysuje si� tendencja do rozszerzaj�cej wyk�adni cytowanego przepisu, co ma zwi�zek z zasad� demokraty-zmu i pa�stwa prawnego1.
Co do zasady, s�d administracyjny -jako instytucja gwarantuj�ca ochron� prawn�- odpowiada wszelkim standardom wynikaj�cym z art. 14 MPPOiP i art. 6 EKPC. Jednak S�d Najwy�szy w wyr. z 24.6.1993 r. (III ARN 33/93, PiP 1994, z. 9, s. 111, z glos� M. Wierzbowskiego) stwierdzi�, �e w �wietle art. 6 EKPC �nadmierna d�ugo�� tocz�cego si� w sprawie post�powania mo�e by� uznana za naruszenie s�u��cego ka�demu prawa do rozstrzygni�cia jego sprawy w rozs�dnym terminie przez niezawis�y s�d". Wynika st�d, �e dla prawid�owego przebiegu post�powania s�dowego istotne znaczenie ma jego prosta i nieskomplikowana konstrukcja. Prostota lub z�o�ono�� i zawi�o�� procedury powinna by� wi�c proporcjonalna i adekwatna do gwarancji procesowych.
W celu upowszechnienia gwarancji procesowych wprowadzonych prze art. 6 EKPC, Komitet Ministr�w Rady Europy w zaleceniu z 14.5.1981 i (R 81/7) wskaza� �rodki maj�ce u�atwi� dost�p do wymiaru sprawiedliwo�ci Tak wi�c, pa�stwa b�d�ce cz�onkami Rady Europy powinny podj�� kroki zmie rzaj�ce do udost�pnienia informacji dotycz�cych s�dowych gwarancji poszano wania praw jednostki oraz uczynienia post�powania przed s�dem w sprawacl cywilnych, gospodarczych, administracyjnych, ubezpieczeniowych oraz finansowych �prostym, szybkim i niezbyt kosztownym". W ocenie Komitetu �post�powanie s�dowe jest cz�sto zbyt z�o�one, czasoch�onne i kosztowne, w szczeg�lno�ci dla os�b o s�abej pozycji spo�ecznej i gospodarczej. Wyst�puj� w zwi�zku z tym istotne trudno�ci w realizacji przys�uguj�cych jednostce praw"2.
Z przytoczonego wy�ej zalecenia Komitetu Ministr�w Rady Europy wynika, �e na w�a�ciwych organach pa�stwowych ci��y obowi�zek prawid�owego i wyczerpuj�cego informowania o �rodkach ochrony s�dowej, zw�aszcza o kompetencjach s�d�w, regu�ach proceduralnych oraz o kosztach uruchomi�" nia i wykorzystania drogi s�dowej. Je�eli koszty post�powania stanowi� jednoznacznie przeszkod� w dost�pie do s�du, to -je�eli to mo�liwe - powinny one
1 Z. Kmieciak, Post�powanie administracyjne..., s. 235.
2 Z. Kmieciak, Post�powanie administracyjne..., s. 236-237.
Nb. 440
� 68. Pozycja prawna s�d�w administracyjnych
389
zosta� zniesione lub ograniczone1. Przede wszystkim za� nale�y zapewni� w�a�ciw� obsad� etatow� oraz prawid�owe i sprawne funkcjonowanie s�d�w.
Wa�nym aspektem prawa do s�du i do sprawiedliwego procesu s�dowego jest tak�e kwestia szybkiego i skutecznego wykonywania orzecze� s�d�w administracyjnych.
II. Organizacja s�downictwa administracyjnego - uwagi og�lne
Organizacja s�downictwa administracyjnego w Polsce zosta�a unormowana 441 w Konstytucji RP, w ustawie - Prawo o ustroju s�d�w administracyjnych oraz w rozporz�dzeniu Prezydenta RP w sprawie utworzenia wojew�dzkich s�d�w administracyjnych oraz ustalenia ich siedzib i obszar�w w�a�ciwo�ci.