nadrzędności ustawy oraz zasada wyłączności ustawy...

Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.

europejskie i Unię Europejską, aneksy do nich, traktaty je
1.
zasada nadrzędności ustawy
nowelizujące)
Zgodnie z tą zasadą wszystkie inne źródła prawa muszą, nie tylko formalnie,
●
prawo wtórne(rozporządzenia, dyrektywy, decyzje)
być zgodne z ustawami, lecz również materialnie powinny służyć ich

wykonywaniu, nawet wówczas, gdy tylko konkretyzują przepisy
23. Umowy międzynarodowe jako źródła prawa praw człowieka
ustawowe.
umowy międzynarodowe- zawarte pomiędzy przynajmiej dwoma podmiotami
2. zasada wyłączności ustawy
prawa międzynarodowego zgodne oświadczenia ich woli. Duża liczba umów
Zasada ta jest określana także jako zasada wyłącznej materii ustawowej.
międzynarodowych zawiera normy zobowiązujące państwa- strony do
Oznacza ona, że najważniejsze dla funkcjonowania państwa i jego
zagwarantowania określonych praw wszystkim ludziom zajmującym się pod ich
organów oraz dla życia obywateli sprawy powinny być regulowane
jurysdykcją albo jedynie ich własnym obywatelom.
wyłączenie w drodze ustawowej, a nie w drodze innych (podrzędnych)
Możemy wyróżnić dwa typy umów międzynarodowych:
aktów normatywnych.
1.
o chrakterze ogólnym, dotyczące szerokiego katalogu praw jednostki i
●
Ratyfikowane umowy międzynarodowe- Zgodnie z Art. 91 ust. 1
podstawowych zasad ich ochrony; ze względu na zakres terytorialny
Konstytucja umowa międzynarodowa stanowi część polskiego porządku
dzielimy je na:
prawnego i może być stosowana bezpośrednio, o ile została ratyfikowana
●
umowy ogólnoświatowe( globalne) np Karta
i ogłoszona w Dzienniku Ustaw, chyba że dodatkowym warunkiem jej
Narodów Zjednoczonych
skuteczności jest wydanie ustawy. Ponadto Art. 89 ust. 1 Konstytucja
●
umowy regionalne np. Europejska Karta Praw
przewiduje określone typy umów międzynarodowych, dla ratyfikacji
Człowieka
których konieczne jest wcześniejsze wyrażenie w ustawie zgody na
2.
o charakterze szczegółowym- są to konwencje uchwalone w celu ochrony
ratyfikację. Tytułem przypomnienia: ratyfikacja to akt, w którym organ
tylko pewnej kategorii praw jednostki lub praw okreslonej grupy ludzi; ze
upoważniony do reprezentowania państwa w stosunkach
względu na zakres terytorialny dzielimy je na:
międzynarodowych wyraża wolę związania państwa treścią zawartej
●
mające zakres ogólnoświatowy, uchwalane przez
przez inny organ (lub swojego pełnomocnika) umowy międzynarodowej.
Zrgomadzenie Ogólne NZ, MOP, UNESCO( np,
●
Rozporządzenia- Rozporządzeniami są akty normatywne wydawane
konwencja w sprawie zapobiegania i karania
przez organy władzy wykonawczej na podstawie szczególnego upoważnienia
zbrodni ludobójstwa z 1948 r.)
zawartego w ustawie i w celu jej wykonania.
●
konwencje regionalne( np. Europejska Karta
Rozporządzenie ma moc obowiązującą, jeżeli spełnia następują ce warunki:
Socjalna)
-zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw,
●
umowy międzynarodowe(np. umowy o
-powołuje podstawę prawną wydania w treści rozporządzenia (wraz z konkretnym
ekstradycji zawarte między dwoma stronami).
artykułem ustawy upoważniającej),

-zostało wydane przez upoważniony organ,
Wszystkie umowy międzynarodowe mają taką samą moc prawną. Wyjątek od tej
-jest zgodne pod względem prawno-materialnym z Konstytucją, ustawami oraz
reguły ustanowił art. 103 KNZ, który przyznał pierszeństwo Karcie przed innymi
ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi.
umowami międzynarodowymi.
W polskim prawie wykluczona jest subdelegacja, a więc podmiot uprawniony do

wydawania rozporządzeń nie jest upoważniony do przekazania tej kompetencji
24. Zwyczaj międzynarodowy jako źródło prawa praw człowieka
innym organom.
Zwyczaj międzynarodowy – zgodne postępowanie państw tworzące prawo. Zwyczaj
●
Akty prawa miejscowego- Akty prawa miejscowego są przepisami
powstaje wówczas, jeśli w podobnych sytuacjach państwa zachowują się i postępują
prawnymi obowiązującymi na części terytorium państwa, a nie na całym
jednakowo. Jednolita praktyka nie wystarcza jednak do powstania zwyczaju, musi to
jego obszarze, i tylko wtedy, gdy wydawane są przez organy samorządu
być praktyka prawotwórcza, czyli musi z nią łączyć się przekonanie, że postępowanie
terytorialnego lub terenowe organy administracji rządowej. (por. art. 94
takie jest postępowaniem koniecznym, wymaganym przez prawo. Dla
Konstytucja)
istnienia zwyczaju niezbędne są równocześnie: zgodna praktyka państw (element

obiektywny lub materialny zwyczaju): Praktyka oznacza działalność organów
akty wewnętrzne - Akty prawa wewnętrznego są skierowane do jednostek
państwowych, działających w obrocie międzynarodowym i uprawnionych do
organizacyjnie podległych organowi, który te akty wydał.
reprezentowania państwa w tym obrocie. przeświadczenie państw, że praktyka ta
Źródła te można podzielić na dwie grupy:
tworzy prawo (element subiektywny zwyczaju).
- akty prawa wewnętrznego przewidziane w wyraźny sposób w Konstytucji, którymi
Jak dochodzi do zgodnej praktyki? Praktyka państw jest uwarunkowana istnieniem
są zgodnie z art. 93 Konstytucja: uchwały Rady Ministrów, zarządzenia Prezesa Rady
konkretnych interesów, zgodnych lub sprzecznych. Normy zwyczajowe powstają
Ministrów, ministrów i Prezydenta.