Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.
Kopernickiego: "Wypisy rozmaite; przek�ad Wagilewicza z czeskiego o B�jkach i Hucu�ach; przek�. Bie�ousa o Kupale; rozmaite rozmaito�ci". Powy�sz� informacj� nale�y u�ci�li� wyszczeg�lnieniem znajduj�cej si� tu obszernej sk�adki 1681 pie�ni, przewa�nie ko�omyjek, wypisanych przez Kol-berga z druku (k. 24-50). W podtece brak obcych rkp. i wycink�w prasowych, na jej zawarto�� sk�adaj� si� zatem wy��cznie r�kopisy Kolberga. Najmniej jest terenowych: dwa cenne opisy weselne z Podola i karta in folio kwestionariusza podobnego do poprzednio om�wionych w podtece 1258, lecz tym razem po�wi�conego zagadnieniom medycyny ludowej i wierzeniom, s�ownictwu gwarowemu oraz zabawom wielkanocnym i innym zwyczajom, opisanym w Pokuciu cz. I. W kwestionariuszu Kolberg przytacza przyk�ady wypisane z nieznanych bli�ej materia��w J. Czermaka, czeskiego malarza i zbieracza folkloru; w ko�cu rkp. znajduje si� robocza wersja pierwszego akapitu rozdzia�u "Lud" wydrukowanego w Pokuciu cz. I. Odpowiedzi i obja�nienia zanotowa� Kolberg w�asnor�cznie, mimo
1 L. Wajgel O Hucu�ach. Zarys etnograficzny. "Pami�tnik Towarzystwa Tatrza�
skiego" 1887 T. 11 s. 49-86.
2 S. Witwicki Zwyczaje, przes�dy i zabobony Hucu��w. "Pami�tnik Towarzystwa
Tatrza�skiego" 1877 T. 2 s. 77-80.
3 Zob. list nr 863 O. Kolberga do W. Przybys�awskiego z dnia 19 VII 1881 r.
Korespondencja Oskara Ko�berga cz. II (DWOK T. 65) s. 530-531.
I
XXXIX
i� kwestionariusz wys�a� do W. Przybys�awskiego1. Prawie ca�o�� swego materia�u wykorzysta� Kolberg w Pokuciu cz. I i III.
Znajduj�ce si� w podtece przek�ady prac F. Bie�ousa2 i J. D. Wa-hilewicza3 zajmuj� stosunkowo niewiele miejsca (k. 1-4, 15-23). R�ni� si� one wzajemnie stopniem opracowania: praca F. Bie�ousa jest czystopi�miennym przek�adem (z fragmentami transliterowanymi), podczas gdy artyku� J. D.Wahilewicza brulionow� wersj� t�umaczenia, bez redakcji stylistycznej, tak starannie wykonywanej zazwyczaj przez Kolberga. Przewa�aj�c� cz�� pracy Wahilewicza opublikowa� Kolberg w Pokuciu cz. III, tote� obecnie podano do druku nie wykorzystane odcinki. Natomiast prac� F. Bie�ousa, ze wzgl�du na jej proweniencj� regionaln�, zakwalifikowano w ca�o�ci do druku w monografii Ru� Czerwona cz. I-II (DWOK T. 56-57).
Najobszerniejszy dzia� w podtece - wypisy Kolberga -- jest z�o�ony z kilku drobnych notatek (przypis�w) do wierze� i j�zyka oraz z wspomnianej wielkiej sk�adki pie�ni bez melodii. W sk�adce tej 17 kart rkp. in folio zawiera 1069 ko�omyjek wypisanych ze zbior�w Wac�awa z Oleska i �egot^J^aulego oraz z "Ctenii" 1863- 1866; z tej liczby w��czono do Rusi Karpackiej 794 pie�ni, kwalifikuj�c pozosta�e do monografii s�siednich region�w. Na dalszych 10 kartach wypisa� Kolberg 612 (ca�o��) ko�omyjek i szumek ze zbioru F. S. Sa�amona4; ca�y ten wypis b�dzie opublikowany w tomach Ru� Czerwona.
Trzeci zbi�r materia��w Kolberga do Rusi Karpackiej, z kt�rym warto zapozna� si� bli�ej, spoczywa w tece 20 Ru� Czerwona III. Nie jest to zbi�r zwarty, znajduje si� bowiem - jak powiedziano - w 6 podtekach nr 1245, 1250 - 1251, 1253-1255, z kt�rych wyselekcjonowano go na podstawie proweniencji regionalnej.
1 O. Kolberg do W. Przybys�awskiego dnia 5 II 1878 r. Korespondencja Oskara
Kolberga cz. II (DWOK T. 65) list 545.
2 F. Belous Narodnyj prazdnyk Kupa�a. Opisannyj i objasnennyj ved�ja sochra-
niv.vir.hsiu. peredanij i poverij naroda, L'vov 1861.
3 J. D. Wahylevy� 0 upjrech a vid'mdch. "�asopis �eskeho Museum" 1840
r. :i s. 232-261.
' F. 5. Salamon Kolomyjki i sumki. Sobra� s ust naroda... L'vov 1864. Przedr. w: J. F. Golovackij Narodnyja pes'ni Ga�ickoj i Ugorskoj Rusi, C. II s. 739-851.
XL
Z podteki nr 1245 Stryjskie zosta�y w��czone do niniejszych tom�w czystopisy 0. Kolberga dw�ch pie�ni z Rusi W�gierskiej wypisanych z "�tenii" 1863. Podobnie z podteki 1250 Bukowina - wybrano kilka wycink�w prasowych dotycz�cych opisu kraju i ludu, czystopisy Kolberga dw�ch pie�ni ze wsi Szczerbowce pod Seretem i jednej pie�ni wypisanej z "�tenii" 1863.
W podtece 1251 Pokucie, w kt�rej znajduj� si� wy��cznie zapisy 142 pie�ni g��wnie z Pokucia, Podola i Ukrainy (wypisy Kolberga ze zbior�w Wac�awa z Oleska, �egoty Paulego, z "�tenii" i in. oraz jeden rkp. B. Jurcze�ki), w niewielkim stopniu z melodiami, tylko 7 pie�ni zakwalifikowano do druku w Rusi Karpackiej, bowiem reszt� pie�ni nale��cych do regionu wykorzysta� Kolberg w Pokuciu cz. II-ITI.
Z podtek 1253 i 1255 zosta�y wzi�te dwie drobne notki Kolberga (dotycz�ce podania o skarbach w Kutach i przes�du o ubiorze w "Dolinie") oraz 11 pie�ni mi�osnych, balladowych i wojackich, cz�ciowo z melodiami, zapisanych -przez Kolberga w miejscowo�ciach �zortowiec, D�urk�w, Horodenka, Ko�omyja i Nadworna.
Stosunkowo najliczniejszy materia� zaczerpni�to do Rusi Karpackiej z podteki nr 1254 Ru� W�gierska (21 kart rkp.); do publikacji zosta�a w��czona ca�a zawarto�� tej podteki, tj. czystopis Kolberga 79 pie�ni zwyczajowych, obrz�dowych i powszechnych z Rusi W�gierskiej wypisanych z "�tenii" 1863-1866 oraz drobiazgi wypisane z "W�drowca" 1880.
Powy�szy przegl�d g��wnych zasob�w materia�u kolbergowskiego do Rusi Karpackiej nale�y uzupe�ni� prezentacj� zawarto�ci teki rsr 323 z Archiwum Naukowego Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, albowiem zawarto�� ta r�wnie� w ca�o�ci zosta�a opublikowana w niniejszej monografii. W tece 323 znajduj� si� 4 r�kopisy (15 kart in folio) dw�ch autor�w: B. Jurcze�ki z Ispasa i autora nie zidentyfikowanego ze wsi �abie. R�kopisy Jurcze�ki sk�adaj� si� z Piosnek huculskich, Przys��zn i gadek oraz Przyzwoitszych huculskich przekle�stw (k. 1 - 10), pozosta�e za� materia�y (k. 11 - 15) stanowi� wspomniany ju� w tece 23/1269 k. 4-7 zbi�r 20 odpowiedzi nieznanego wsp�pracownika Kolberga na pytania kwestionariusza etnograficznego dotycz�cego Hucu��w. Wszystkie r�kopisy znajdowa�y si� pocz�tkowo w zbiorze Kolberga zgromadzonym
XLI
