Teoria i terapia poznawcza obsesji i kompulsji129mniej pozytywne wyniki (Enright, 1991), jednak z wi�kszo�ci tych wczesnych studi�w wynika, �e po��czenie...

Strona startowa Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.Z drugiej jednak strony nie ulega w�tpliwo�ci, �e cnota moralna jako sprawno�� specyfikuje si�, czyli nabiera tre�ci gatunkowej jako cnot�i moralna (a konsekwentnie...Twierdzenie o prawdopodobieDstwie logicznym zdania opiera si jednak nie tylko na owej konfrontacji zdaD, m�wicej |e ze wzgldu na nie naszej hipotezie H przysBuguje prawdopodobieDstwo pDzisiaj jednak uniformizacja kultury w skali globalnej dokonuje się bardziej pokojowo, wzory kulturowe przenoszą się przede wszystkim za pośrednictwem mass...POKUTA22 Z modlitwą jednak łączyć się winna pokuta, to znaczy: duch pokuty i ćwiczenie się w chrześcijańskiej pokucie...Kiedy usunął ostatnie korytko, z wielkim szacunkiem dotknął papierów; był to cienki plik złożonych dokumentów, a jednak chodziło o skarb, albowiem uniknęły...Kiedyś miałem sposobność obserwować go przez cały wieczór podczas koncertu symfonicznego; ku memu zdziwieniu, siedział w pobliżu, wcale mnie jednak nie...opiekuna, w głębi duszy była jednak rada, że może ofiarować człowiekowi, który tak wysoko ją ocenił, fortunę co najmniej równą majątkowi, jaki...Musiał jednak wspiąć się na górę, a już miał duże opóźnienie w stosunku do planu, jedynym zaś pocieszeniem, jakie słyszał zewsząd, była wola Allaha...Teren i Talia opuścili izbę, dyskretnie zamykając za sobą drzwi, zostawiając obydwie kobiety same, by w odosobnieniu mogły dać upust wspólnej rozpaczy; jednak...— A niech pana cholera weźmie! — odparł Graczow, uśmiechając się jednak przyjaźnie... 
 

Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.

, 1998; van Oppen, Emmelkamp, 2000).
Na podstawie nowych poznawczych teorii zaburze� obsesyjno-kompulsyj-nych nieco odmienne wersje terapii poznawczo-behawioralnej zaproponowali Salkovskis (Salkovskis, Warwick, 1988; patrz r�wnie� rozdzia� si�dmy), van Appen i Arntz (1994), Freeston (Freeston, Ladouceur, 1999), Rachman (1988) oraz Whittal i McLean (1999). Salkovskis i Wahl (2001) w napisanym przez siebie rozdziale przedstawili szczeg�owo w�asne pogl�dy dotycz�ce terapii poznawczo-behawioralnej obsesji i kompulsji, tote� ograniczymy do absolutnego minimum nasze uwagi na temat tego typu terapii. Warto jednak wymieni� kilka element�w terapii poznawczo-behawioralnej, kt�re s� wsp�lne dla poszczeg�lnych protoko��w terapeutycznych {treatment protocols). Nale�� do nich: (1) wyja�nienie pacjentom specyfiki poznawczego modelu zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego; (2) rozpoznanie u pacjent�w b��dnych ocen, technik neutralizacji oraz strategii unikania; (3) uczenie poszczeg�lnych pacjent�w zachowa� u�atwiaj�cych im przeciwstawienie si� w�asnym b��dnym ocenom i nieprzystosowawczym przekonaniom zwi�zanym z obsesjami; (4) przeprowadzanie behawioralnych eksperyment�w, w��cznie z ERP, by przeciwstawi� si� nadawaniu nadmiernego znaczenia i katastroficznych interpretacji obsesji; (5) podawanie alternatywnych wyja�nie� uporczywo�ci obsesji; (6) korygowanie dysfunkcjonalnych przekona� kluczowych; (7) ustalenie strategii zapobiegania nawrotom choroby (zob. r�wnie� Clark, 1999).
Przeprowadzono zbyt ma�o empirycznych bada� z zastosowaniem nowych terapii poznawczo-behawioralnych, aby jednoznacznie stwierdzi�, czy rzeczywi�cie s� one bardziej skuteczne od standardowej terapii ERP. W pierwszym opublikowanym studium po�wi�conym badaniom empirycznym z zastosowaniem terapii poznawczo-behawioralnej opartej na pracach Becka i Emery'ego (1985) oraz Salkovskisa (1985), van Oppen i in. (1995) stwierdzili nieznaczn� lub umiarkowan� przewag� terapii poznawczo-behawioralnej nad ERP. Freeston i in. (1997) zauwa�yli, �e w przypadku 77% pacjent�w z grupy os�b cierpi�cych na obsesyjne ruminacje po zastosowaniu terapii poznawczo-behawioralnej istotnie zmniejszy�o si� nasilenie objaw�w obsesyjno-kompulsyjnych w por�wnaniu z grup� kontroln� os�b z listy oczekuj�cych na terapi�. Popraw� wynik�w potwierdzi�y r�wnie� badania kontrolne przeprowadzone 6 miesi�cy po zako�czeniu terapii. Na podstawie bada� przeprowadzonych w grupie pacjent�w z zaburzeniami obsesyjno-kompulsyjnymi 0'Connor i in. (1999) stwierdzili, �e w leczeniu obsesji pierwotnej sama terapia poznawczo--behawioralna oraz terapia poznawczo-behawioralna zastosowana po terapii farmakologicznej by�y skuteczne w redukowaniu objaw�w obsesyjno-kompulsyjnych oraz w zmniejszaniu znaczenia, jakim pacjenci obarczali przekonania dotycz�ce obsesji.
130 Psychoterapia poznawcza w teorii i w praktyce
Pomimo tych zach�caj�cych wynik�w kilku badaczy uzna�o, �e uwzgl�dnienie terapii poznawczej w leczeniu zaburze� obsesyjno-kompulsyjnych nie zwi�ksza w istotny spos�b efektywno�ci leczenia w por�wnaniu z zastosowaniem wy��cznie terapii ERP. Wed�ug Kozaka (1999) nie potwierdzono istnienia �adnych istotnych r�nic w badaniach por�wnawczych skuteczno�ci terapii ERP i terapii poznawczo-behawioralnej. Stwierdzi� on, �e w wielu z tych projekt�w nie zastosowano optymalnych procedur ekspozycji, co spowodowa�o, �e w ocenie efektywno�ci terapii nie wykazano przewagi uzupe�nionej interwencjami poznawczymi terapii nad ERP. Foa i in. (1998) sugerowali, �e pytanie, czy terapia poznawcza zwi�ksza efektywno�� ERP, mo�e by� bez znaczenia, poniewa� klinicy�ci rutynowo uwzgl�dniaj� my�lenie dysfunkcyjne, gdy decyduj� si� na zastosowanie terapii ekspozycji. Pomimo tych uwag nale�y stwierdzi�, �e wzrost efektywno�ci terapii poznawczo-behawioralnej dzi�ki obecno�ci w niej sk�adnik�w poznawczych nie zosta� jednoznacznie empirycznie potwierdzony, a jednocze�nie w psychoterapii zaburze� obsesyjno-kompulsyjnych konieczne okaza�o si� zastosowanie technik ERP.
Wnioski ko�cowe i kierunki dalszych bada�