Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.
Innym często wysuwanym argu-
mentem przeciwko prawu rzymskiemu było twierdzenie, że wykład ten jest
"wysoce szkodliwy, bowiem zaraża on psychikę młodego prawnika formuła-
mi myślenia magicznego z równoczesnym zatraceniem rozumienia prawa jako
jednej z nauk społecznych".
Przemiany ustrojowe w dawnych krajach "socjalizmu realnego" spowo- 439
dowały wzrost zainteresowania prawem rzymskim. Jego przydatność dydak-
tyczna jest uzasadniana tym, że stanowi ono podstawę szeroko rozumianej
Nb. 439
334 Rozdział XI. Pojustyniańskie dzieje prawa rzymskiego
kultury prawnej, dając możliwość lepszego rozumienia współczesnego prał
prywatnego. Może być ono również traktowane jako punkt wyjścia kompai
tywistyki prawniczej. Przydatność prawa rzymskiego jest też coraz częściq'
podkreślana w związku z koniecznością znalezienia wspólnego języka praw
ników integrującej się Europy.
§ 50. Prawo rzymskie w Polsce
Literatura: K. Amielanczyk, Zastosowanie rzymskiej zasady "nemo plus iuris ad aliiin
transferre potest quam ipse habet" do oceny skuteczności zbycia nie istniejących udziałów
w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, [w:] Polska lat dziewięćdziesiątych. Prze-
miany państwa i prawa, III, Lublin 1997, s. 355-363; J. Bardach, Historia prawa na Lni-
wersytecie Warszawskim (1915-1988), [w:] Nauka prawa na odrodzonym Uniwersyte-
cie Warszawskim, Warszawa 1991, s. 25-53; tenże, Statuty Litewskie a prawo rzymskie,
Łacina w Polsce, z. 2-9: Pomniki prawa doby Renesansu w Europie Środkowo-Wschod-
niej, Warszawa 1999, s. 9-165; tenże, Statuty Litewskie a prawo rzymskie, Warszawa 1999;
W. Bojarski, Jan Jelonek Cervus z Tucholi i jego twórczość prawnicza. (Z dziejów prana
rzymskiego w Polsce), Prawo prywatne materialne, Toruń 1989; W. Bojarski, Z. Aouw.
ski, Jan Jelonek Cervus z Tucholi i jego twórczość prawnicza. Ustrój sądów i prawo pro-
cesowe, Toruń 1993; W. Bojarski, Prawo rzymskie w dziełach Tucholczyka, ZN UJ W
Prace Prawn. 125/1989, s. 7-28; tenże, Speculum Saxonum i lus Municipale jako źródło
prawa w dziełach Tucholczyka, [w:] Studia z dawnego prawa sądowego i miejskiego,
Toruń 1990, (= Acta LTNC 218 Prawo 30) s. 39-56; tenże, Legis non merę processualis
praescriptum evidenter neglectum est, [w:] Prawo wczoraj i dziś. Warszawa 2000, s. 45-60;
tenże, Prawo rzymskie jako przedmiot nauczania w Polsce w XVI wieku, [w:] Profesoro-
wi Janowi Kodrębskiemu in memoriam, Łódź 2000, s. 9-26; K. Bukowska, Tomasz Dre-
zner, 1560-1616, Polski romanista XVII w. i jego znaczenie dla nauki prawa ziemskiego,
Warszawa 1960; tejże, Z historii nauki prawa w Polsce XVII w. - Komentarz Teodora
Tyszkiewicza do I. księgi Instytucji Justyniańskich, [w:] Miscellanea luridica złożone w darze
Karolowi Koranyiemu, Warszawa 1961, s. 31-42; tejże, Orzecznictwo krakowskich są-
dów wyższych w sprawach o nieruchomości miejskie w XVI-XVII wieku. Warszawa 1967;
W. Dajczak, Dwa przykłady wykorzystania prawa rzymskiego we współczesnej praktyce
prawnej, Palestra 40/1996, Nr 11-12, s. 39-42; A. Dębińskt, Prawo w strukturach Katolic-
kiego Uniwersytetu Lubelskiego, [w:] Historia et ius, Lublin 1998, s. 31-37; tenże, Prano
rzymskie w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (1918-1993), [w:] Historia et ius, Lublin
1998, s. 121-136, tenże, Prawo w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Historia i współ-
czesność, Lublin 1999; tenże. Prawo rzymskie, [w:] Prawo, kultura, uniwersytet, Lublin 1999.
s. 227-238; Z. Lisowski, O prawie rzymskim w Korekturze Pruskiej, CPH 6/1954, z.
s. 194-200; /. Jakubowski, Hugo Kołłątaj a prawo rzymskie, CPH 30/1978, z. 2, s. 71-!
tenże, Józef Wybicki a prawo rzymskie, Acta UL Folia lurid. 4/1981, s. 59-78; ti
Walenty Dutkiewicz wobec tradycji prawa rzymskiego, Acta UL Folia lurid. 38/1
s. 131-153; tenże. Prawo rzymskie w projektach kodyfikacyjnych polskiego Oświeci
Łódź 1984; tenże. Elementy rzymskiego prawa rzeczowego i obligacyjnego w Zbi
praw... Andrzeja Zamoyskiego i tak zwanym Kodeksie Stanisława Augusta, Acta UL Fi
lurid. 21/1986, s. 173-196; tenże, Władysław Holewiński wobec tradycji prawa rzyi
go, [w:] Studia z historii prawa i myśli politycznej. Łódź 1994, s. 43-54; tenże,
Nb. 439
uwag o działalności Tadeusza Czackiego jako prawnika, [w:] Profesorowi Janowi Kodręb-
skiemu in memoriam. Łódź 2000, s. 71-78; H. Kupiszewski, Prawo rzymskie w 25-leciu PRL
ze szczególnym uwzględnieniem lat ostatnich. Sprawozdania z prac naukowych Wydziału
Nauk Społecznych, Warszawa 1970, s. 51-68; J. Kodrębski, Prawo rzymskie w Polsce
XIX wieku, Łódź 1990; tenże, Prawo rzymskie, [w:] Antyk w Uniwersytecie Warszaw-
skim, Warszawa 1993, s. 15-88; tenże, Joachim Lelewel o roli prawa rzymskiego w Pol-
sce, CPH 40/1988, z. 2, s. 277-297; tenże. Prawo rzymskie a Kodeks Napoleona w Polsce
XIX wieku, Acta UL Folia lurid. 38/1988, s. 155-174; tenże, Najnowsze podręczniki pra-
wa rzymskiego, CPH 47/1995, z. 1-2, s. 239-250; tenże, Borys Łapicki (1889-1974), [w:]
Profesorowi Janowi Kodrębskiemu in memoriam. Łódź 2000, s. 93-114; M. Krasoń. Rzym-
ski rodowód regulacji dotyczących budowy na cudzym gruncie, [w:] Z dziejów prawa
Rzeczypospolitej Polskiej, Katowice 1991, s. 7-18; A. K-remer, Z dziejów Katedry Prawa
Rzymskiego Akademii Krakowskiej w XVI w., ZN UJ 876 Prace Prawn. 125/1989, s. 51-64;
tenże, Z dziejów Katedry Prawa Rzymskiego Akademii Krakowskiej w XVII wieku, CPH
41/1989, z. 2, s. 53-67; M. Kurylowicz, W. Witkowski, Nauczanie prawa w Akademii Za-
mojskiej (1594-1784), Palestra 24/1980, Nr 7, s. 38-56, tychże. Środowisko prawnicze
Akademii Zamojskiej i Zamościa w XVI-XVIII wieku. Problematyka badawcza, Rocznik
Zamojski 1/1984, s. 9-23; tychże. Kultura prawna Lubelszczyzny w dawnej Rzeczpospo-
litej, [w:] Dzieje Lubelszczyzny, T. 6, Między Wschodem a Zachodem, Warszawa 1989,
s. 265-282; tychże, Rozprawa Jana Zamoyskiego "O senacie rzymskim". Tekst łaciński,
przekład oraz komentarz historyczno-prawny, Lublin 1997; tychże. Czterysta lat dyskusji
nad autorstwem "De senatu romano" Jana Zamoyskiego, [w:] Konstytucyjny ustrój pań-
stwa, Lublin 2000, s. 119-136; M. Kurylowicz, Wokół zagadnień nauczania prawa rzym-
skiego, Życie Szkoły Wyższej 1974, z. 3-4, s. 57-63; tenże, Prawo rzymskie a prawo
kanoniczne w programie studiów prawniczych Akademii Zamojskiej, [w:] Akademia Za-
mojska i jej tradycje, Zamość 1994, s. 35^ł8, tenże, Prawo rzymskie w rozprawie Jana
Zamoyskiego (De senatu romano libri duo), PK 37/1994, Nr 3-4, s. 69-83; tenże. Rozpra-
wa Jana Zamoyskiego o senacie rzymskim, Annales UMCS, Sec. F 49/1994, s. 139-157;
tenże, Prawo rzymskie a prawo kanoniczne w programie studiów prawniczych Akademii
Zamojskiej, [w:] Akademia Zamojska i jej tradycje, Zamość 1994, s. 35-48; tenże. Prawo