Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.

Utworzony w 1990 w miejsce funkcjonuj�cego do ko�ca 1989 Pa�stwowego Funduszu Aktywizacji Zawodowej; przeznaczony na finansowanie form walki z -> bezrobociem; aktywnych (-> programy specjalne rynku pracy; ->� roboty publiczne; -> prace interwencyjne; -> aktywizacja zawodowa absolwent�w; szkolenia; po�yczki na tworzenie nowych miejsc pracy); pasywnych (zasi�ek dla bezrobotnych, �wiadczenie przedemerytalne, zasi�ek przedemerytalny).
�r�d�ami dochodu F.P. s� obowi�zkowe sk�adki, p�acone przez pracodawc�w oraz inne jednostki organizacyjne; uzupe�niaj�ce dotacje bud�etu pa�stwa i inne wp�ywy (odsetki od rachunk�w bankowych, op�aty, dochody z tytu�u posiadania i zbywania akcji nabytych ze �rodk�w F.P). Jako uzupe�nienie �rodk�w na wyp�at� zasi�k�w dla bezrobotnych (zasi�ek dla bezrobotnych) F.P. mo�e zaci�ga� kredyty i po�yczki za zgod� ministra w�a�ciwego do spraw pracy oraz ministra w�a�ciwego do spraw finans�w publicznych. Wysoko�� sk�adki p�aconej przez pracodawc�w okre�la ustawa bud�etowa. Poboru sk�adek dokonuje -� ZUS (��cznie ze sk�adkami na -> ubezpieczenia spo�eczne). �rodkami F.P. dysponowa� Prezes Krajowego Urz�du Pracy, a od 1 kwietnia 2002 -Ministerstwo Pracy i Polityki Spo�ecznej, kt�re przekazuje je samorz�dom wojew�dztw i powiat�w wg algorytmu. (A. w.)
Fundusz Rezerwy Demograficznej
56
FUNDUSZ REZERWY DEMOGRAFICZNEJ, jeden z pa�stwowych -�� funduszy celowych utworzony na mocy Ustawy o systemie ubezpiecze� spo�ecznych z 13 X 1998 z p�n. zm., tworzy si� go ze �rodk�w pozostaj�cych 31 grudnia ka�dego roku na rachunku funduszu emerytalnego (cz�� -> Funduszu Ubezpiecze� Spo�ecznych), pomniejszonych o kwot� niezb�dn� na zapewnienie wyp�at �wiadcze� przypadaj�cych na stycze� kolejnego roku. Mo�e on by� tak�e zasilany ze �rodk�w z prywatyzacji mienia Skarbu Pa�stwa oraz odsetek od lokat.
�rodki mog� by� wykorzystane wy��cznie na uzupe�nienie niedoboru Funduszu Ubezpiecze� Spo�ecznych, wynikaj�cego z przyczyn demograficznych.
FRD ma osobowo�� prawn�. Organem FRD jest -> ZUS, kt�ry cz�ciowo dysponuje jego �rodkami. Po 1 l 2002 zarz�dzanie �rodkami FRD (do 15%) mo�e by� w drodze dwustopniowego przetargu lub negocjacji, z zachowaniem konkurencji, powierzone przez ZUS uprawnionemu podmiotowi zewn�trznemu. Gospodarka finansowa FRD odbywa si� na podstawie wieloletniej prognozy krocz�cej dochod�w i wydatk�w funduszu emerytalnego oraz powi�zanej z ni� kompleksowej prognozy demograficznej, sporz�dzonej przez licencjonowanego -> aktuariusza. FRD nie mo�e zaci�ga� po�yczek i kredyt�w; mo�e natomiast lokowa� swoje �rodki (do ko�ca 2001) w bonach i obligacjach skarbowych. Uruchomienie �rodk�w z FRD mo�e nast�pi� nie wcze�niej ni� w 2009. Zob. emerytura. (J.A.)
FUNDUSZ SK�ADKOWY UBEZPIECZENIA SPO�ECZNEGO ROLNIK�W -��
ubezpieczenie spo�eczne rolnik�w.
FUNDUSZ UBEZPIECZE� SPO�ECZNYCH, pa�stwowy fundusz celowy (-> fundusze celowe), powo�any w celu realizacji zada� z zakresu ubezpieczenia spo�ecznego (->� ubezpieczenia spo�eczne). FUS zosta� zreformowany Ustaw� o systemie ubezpiecze� spo�ecznych z 13 X 1998 z p�n. zm. Dysponentem funduszu jest ->� ZUS. W ramach FUS wyodr�bnia si$ fundusze: emerytalny, rentowy, chorobowy, wypadkowy i fundusz rezerwowy.
Na przychody funduszu sk�adaj� si�: sk�adki na ubezpieczenie emerytalne w cz�ci nie podlegaj�cej przekazaniu na rzecz -�� Otwartych Funduszy Emerytalnych, sk�adki na ubezpieczenie rentowe, sk�adki na ubezpieczenie chorobowe i sk�adki na ubezpieczenie wypadkowe; dotacje celowe z bud�etu pa�stwa, odsetki od rachunk�w bankowych funduszu.
Ze �rodk�w zgromadzonych w FUS pokrywa si� wydatki na: emerytury (-> emerytura), renty (-> renta), dodatki do rent i emerytur (piel�gnacyjny, kombatancki, za tajne nauczanie, dla sierot zupe�nych, dodatek dla �o�nierzy zast�pczej s�u�by wojskowej zatrudnianych przymusowo w kopalniach, �wiadczenie dla os�b deportowanych do pracy przymusowej i osadzonych w obozach or-cy III Rzeszy i ZSRR); �wiadczenia z tytu�u choroby: zasi�ki chorobowe; �wiadczenia rehabilitacyjne, zasi�ki wyr�wnawcze; �wiadczenia z tytu�u macierzy�stwa: zasi�ki macierzy�skie, zasi�ki opieku�cze; �wiadczenia z tytu�u �mierci: renty rodzinne, zasi�ki pogrzebowe; �wiadczenia z tytu�u wypadk�w przy pracy: jednorazowe odszkodowanie, �wiadczenia wyr�wnawcze; wydatki na prewencj� rentow�. (JA.)
FUNDUSZE CELOWE, instytucje finansowe (zgodnie z polskim prawem bud�etowym), kt�rych przychody pochodz� z do-
57
gospodarstwo domowe
L
V
chod�w publicznych (sk�adki lub/i �rodki bud�etowe), a wydatki s� przeznaczane na realizacj� wyodr�bnionych zada�. F.c. mog� by� pa�stwowe, gminne, powiatowe i wojew�dzkie.