Ludzie pragną czasami się rozstawać, żeby móc tęsknić, czekać i cieszyć się z powrotem.
Wszyscy nad nimi czuwa� musimy.
Jest to obowi�zek w tej chwili ka�dego cz�owieka! Ale dla
naszego �wiata nauczycieli-wycho-wawc�w obowi�zek ten
nabiera specjalnej barwy i sily
� staje si� wprost konieczno�ci� naszego �ycia. Musimy
wykorzysta� te wielkie warto�ci moralne, jakie si� ujawni�y �
nie pozwoli� im w ciszy ulec zapomnieniu, musimy stara� si� nic
z nich nie uroni� i w oparciu o nie wypowiedzie� walk�
deprawacji i upadkowi. �k
Szybki powojenny przewr�t spo�eczny i gospodarczy,
g��bokie przemiany w ka�dej dziedzinie �ycia kraju zde-
cydowa�y, �e jeste�my �wiadkami i tw�rcami nowej jak gdyby
epoki w �yciu narodu naszego i ca�ego kulturalnego �wiata.
Wszyscy, bez wyj�tku, jeste�my powo�ani do jak najbardziej
warto�ciowego wk�adu w jej kszta�towanie si�
� i w�a�nie my, nauczyciele � w pierwszych szeregach!
Przewroty i zmiany, jakie po wojnie dokona�y si�, s� tak
wielkie, �e musi si� wychowa� cz�owiek, kt�ry by potrafi� w tym
przekszta�conym �yciu spo�ecznym i ustroju kraju i �wiata i��
tw�rczo i wsp�lnie ku coraz lepszej przysz�o�ci. Cz�owiek, kt�ry
by chcia� wype�nia� formy tego �ycia najlepsz� tre�ci�, to
znaczy zamienia� w �ycie swoje najlepsze warto�ci, kt�ry by
umia� dla sprawy, kt�r� uwa�a za wielk� i ponad nne wybran�,
nie tylko walczy�, ale i w codziennym trudzie dla niej pracowa�.
Warto�� budowy �ycia zale�y zawsze przede wszystkim od
jako�ci jej tre�ci, uzale�nionej od warto�ci czlo-
52
wieka, kt�ry j� tworzy, rozwija i buduje. Musi wi�c j� tworzy�
cz�owiek wolny, etyczny, uspo�eczniony i pe�ny. Udzia� nasz w
tej pracy jest rozstrzygaj�cy.
Wojna i lata przedwojenne w cie� usun�y cz�owieka, starano
si� zrobi� z niego pos�uszne, uleg�e narz�dzie,
podporz�dkowane rz�dz�cej doktrynie, starano si� zniwelowa�
jego indywidualno��, przyg�uszy� tw�rczo��, zniszczy�
inicjatyw� i samodzielno�� � s�owem, zniszczy� to, co jest
najcenniejszym skarbem i najp�odniejszym bogactwem �ycia.
Tote� z my�l� o przysz�o�ci naszej zasadniczym zadaniem
winna by� troska o Cz�owieka, o pe�ni� jego rozwoju, uznanie
jednostki, wiara w cz�owieka, poszanowanie dla niego i rozwoju
jego cz�owiecze�stwa.
Temu w szeregach naszych s�u�y� nale�y, w to wierzy� i o to
walczy�! Ta droga jest najskuteczniejsza dla dobra przysz�o�ci
naszej we wszystkich przejawach jej �ycia. Postawa ta nie
mo�e by� tylko nakazem chwili, obowi�zkiem, powinna sta� si�
konieczno�ci� naszego, a wi�c i Twojego �ycia!
LIST JEDENASTY
Kolego, wiesz dobrze, �e aby zdzia�a� cos warto�ciowego,
trzeba by� kim� wewn�trznie, trzeba mie� swoje w�asne �ycie,
sw�j w�asny �wiat, trzeba mie� mocny fundament przekona� �
w cos gor�co wierzy�, czemu� gor�co s�u�y� � trzeba by�
sob�! Bo przecie� je�eli si� ma dawa�, to trzeba mie� cos do
dawania, a�eby du�o da� � trzeba du�o mie�. Wtedy jest tylko
sil� dzia�ania, si�a budzenia warto�ci w innych i si�a udzielania
im pomocy w rozwoju.
A du�o mie�. Kolego, mo�na tylko wtedy, je�li si� chce
istotnie te zasoby zdoby� w dziedzinie wiedzy i w dziedzinie
r�nych prze�y�. Ale �eby je zdoby�, trzeba rozumie� potrzeb�
tego i trzeba gor�co chcie�. Inaczej nic nie pomog� �adne
kursy, instytuty, ksi��ki i biblioteki;
mo�na si� wiele z nich nauczy�, ale je�li si� tego nie prze�yje,
odpowiednio nie przemy�li i sobie nie przyswoi, to ta zdobycz
b�dzie jak gdyby encyklopedi�, z kt�rej si� tylko czerpie
wiadomo�ci, ale warto�ci jej w pe�ni pracy i w �yciu zu�ytkowa�
nie mo�na �jest jakby obca, daleka, nie zwi�zana z my�l�
nasz�. A przecie� uczy� si� nale�y nie dla jakich� stopni,
wyr�nie�, awans�w
54
i nawet nie dla gromadzenia, magazynowania wiedzy, ale dla
poznania r�nych zjawisk i dziedzin �ycia, dla pog��bienia i
zap�odnienia my�li, dla rozszerzenia i pog��bienia pogl�d�w
swoich, dla wzbogacenia �ycia i nieustaj�cego przygotowania
si� do pracy.
Je�li si� cz�owiek chce istotnie dalej uczy�, rozwija�, to
wszystkie drogi wiod�ce ku temu s� dobre, z ka�dej wyniesie
wtedy, pr�cz wiadomo�ci, jak�� warto�� dla siebie, kt�ra mu
pozwoli �ycie ja�niej rozumie� i dopomo�e w kszta�towaniu si�
wewn�trznym, w wyrobieniu sobie swojego stosunku do �ycia i
pracy.
Pr�cz tych utartych dr�g kszta�cenia si� Kolego, s� i inne �
mo�na si� zawsze tw�rczo i samemu kszta�ci�. Trzeba tylko
chcie�! A jaka to pi�kna i ciekawa droga to samokszta�cenie.
Tyle daje cz�owiekowi rado�ci. Pn-my�l, sam � swoj� wol�,
swoj� gor�c� ch�ci�, swoim �wiadomym d��eniem � nie tylko
zdobywasz r�ne wiadomo�ci, ale coraz g��biej wchodzisz w
rozumienie �ycia i �wiata, poznajesz bogactwo my�li ludzkiej,
poznajesz r�ne ciekawe zagadnienia, o�wietlasz wiele zawi-
