Ludzie pragnÄ czasami siÄ rozstawaÄ, Ĺźeby mĂłc tÄskniÄ, czekaÄ i cieszyÄ siÄ z powrotem.
Z pewnociš nie poptrzeba jakiego wyszukanego treningu w dyplomacji dla negocjowania rozwišzań zwykłych, codziennych problemów, ale nieco taktu i przemylenia sprawy na pewno się przyda.
współczuj z drugš osobš, tzn. naprawdę spróbuj zrozumieć jak to jest, być na jej miejscu. Jeli ta osoba wyraża jakiekolwiek uczucia, potwierd, że jeste ich wiadomy, mówišc choćby: Widzę, że jest to dla ciebie ważna sprawa; rozumiem, że jeste zajęty; rozumiem, że nie lubisz zmywania naczyń.
43
domagaj się wyjanień, dołóż starań, by w pełni zrozumieć stanowisko drugiej strony, jej tok rozumowania i potrzeby.
zachowaj spokój jeli jest to możliwe, zastosuj techniki relaksacyjne, by przygotować się na sytuacje, o której wiesz, że będzie zawiła. Przed rozpoczęciem nabierz przynajmniej kilka długich, wolnych, głębokich oddechów.
bšd przygotowany, dokładnie wykonaj pracę domowš i zbierz wszystkie fakty i liczby, które mogš być dla ciebie wsparciem.
trzymaj się sedna sprawy, uważaj, by nie odejć od tematu, nie daj się zwieć papierkowej gmatwaninie. Dopilnuj, aby druga strona zawsze trzymała się sedna sprawy. Czasami "zepsuta płyta" jest użytecznš technikš, którš można stosować dla sprowadzenia dyskusji z powrotem do zasadniczego tematu.
zaproponuj kompromis, nie bšd uparty i nie czekaj, aby druga strona pierwsza uległa".
Rozdział 6
Umiejętnoć chronienia siebie
Radzenie sobie z zachowaniem podporzšdkowujšcym
Zachowanie podporzšdkowujšce jest okreleniem często stosowanym w kursie asertywnoci. Zachowanie podporzšdkowujšce to pytanie lub uwaga wyrażone przez kogo innego, które naruszajš jedno lub więcej z twoich podstawowych praw.
Sš to uwagi i pytania, majšce sprawić, że poczujesz się mały albo manipulujšce tobš w taki sposób, że robisz lub mówisz co, czego nie chcesz robić lub mówić. Czasem partner/partnerka sš w swoich intencjach całkiem otwarci, często jednak stosujš subtelnie zakamuflowane towarzyskimi grzecznociami czy dowcipami zwroty lub zachowania. Na przykład:
Wyglšdasz pięknie, gdy się złocisz.
Za miody jeste, żeby to zrozumieć...
Wiem, że zawsze mogę na tobie polegać...
Daj spokój, to tylko dla zabawy...
Większoć ludzi przychodzi na moje kursy asertywnoci, gdyż sš zmęczeni uleganiem manipulacjom innych. Wielu przyznaje uczciwie, że przychodzš na zajęcia z zemsty - chcš nauczyć się być równie okrutni dla swoich partnerów czy partnerek!
45
Inni sš aż nadto wiadomi swoich agresywnych reakcji na zachowanie podporzšdkowujšce i chcš dowiedzieć się, jak nad tym zapanować. Bez względu na to, czy rozładowujesz swe agresywne uczucia w ostrych potyczkach lub niekończšcych się sprzeczkach na jeden i ten sam temat, czy też kierujesz je do wewnštrz i ulegasz depresji, z pewnociš zużywasz sporš iloć cennej energii. Ta energia mogłaby być znacznie lepiej wykorzystana na zaspokojenie potrzeb lub podjęcie pozytywnego działania, mogšcego przynieć ci to, czego chcesz.
Powtórzmy - złotš regułš jest zaczynanie od najmniej trudnych problemów. Praktykuj radzenie sobie z zachowaniem podporzšdkowujšcym, jakie spotyka cię ze strony ludzi, którzy znaczš dla ciebie bardzo mało, z którymi najprawdopodobniej nie nawišżesz bliskich relacji osobistych czy zawodowych. W cišgu jednego tylko dnia możesz spotkać kilka takich osób. Przekonaj siebie, by nie podejmował żadnego działania - mylšc: w końcu oni nie sš dla mnie istotni".
Jest bardzo niewiele osób, na których poczucie wartoci i energię zachowania innych nie majš wpływu. Czasem te drobne wydarzenia mogš kumulować się i tworzyć ogromne uczucia frustracji, mogšce przenieć się na innych ludzi (czy zwierzęta domowe!) - którzy niczym nie zasłużyli na nasz gniew.
Na szczęcie moje własne dzieci potrafiš już rozpoznać, kiedy moje rozdrażnienie nie jest przez nie zawinione. Moja jedenastoletnia córka zwraca mi uwagę, mówišc: No, dobrze, mamo, tylko dlatego, że miała zły dzień w pracy, nie musisz odgrywać się na nas. Ja tylko chciałam...
Inne dzieci mogš nie być tak asertywne i mogš kierować swoje odczucie niesprawiedliwoci do wewnštrz. Jeli tego rodzaju interakcje następujš regularnie, ich poczucie własnej wartoci poniesie uszczerbek i mogš one ulec poważnej depresji albo dać ujcie złoci w buntowniczym zachowaniu.
Jak już wspomniałam, zachowania podporzšdkowujšce występujš w różnych przebraniach i naszym pierwszym zadaniem jest nauczenie się szybkiego ich rozpoznawania w zachowaniu własnym i innych ludzi.
Przedstawiam teraz niektóre przykłady z ksišżki Sharon Bower i Gordona Bower Asserting Yourself: A Practical Guide for Posilne
46
Change. Prawdopodobnie wydadzš ci się one znajome! Niemiłe, ukryte przesłania" znajdujš się w nawiasach, a po nich podaję proponowanš asertywnš reakcję.
Zrzędzenie
Jeszcze nie skończyła zmywać?